گسستگی لکه‌های سبز در تهران بازده اکولوژیک را کاهش داده‌است/ کاشت چمن به معنی توسعه فضای سبز نیست
: عضو مجمع جهانی فدراسیون بین‌المللی معماران منظر با اشاره بر لزوم کاهش سطح معابر شهری در تهران به منظور توسعه لکه های سبز به هم پیوسته، گفت: گسستگی لکه های سبز در تهران و نیز استفاده از گونه های گیاهی همانند چمن در سطح گسترده؛ که ضمن مصرف زیاد آب هیچ بازده اکولوژیکی ندارند مهم ترین دلیل تاثیر حداقلی فضای سبز تهران بر کاهش آلودگی هوا به شمار می رود.
محمد مطلبی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی میزان، درباره تاثیر حداقلی فضای سبز گسترده شهر تهران در کاهش آلاینده های هوا اظهار کرد: فضای سبز پایتخت با وجود این که عدد قابل توجهی را نشان می دهد اما به دلیل گسست لکه های سبز، حداقل تاثیر را در کاهش آلودگی هوا دارد.
وی ادامه داد: زمانی که فضاهای سبز به شکل لکه های بزرگ و به هم پیوسته ایجاد می شود به سبب تاثیری که تک تک گیاهان موجود در توده گیاهی بر محیط می گذارند، بازده اکولوژیکی افزایش می یابد.
رئیس هیات مدیره انجمن منظر ایران در ادامه افزود: اگرچه بر اساس اصول شهرسازی وجو بوستان های محله ای یک ضرورت محسوب می شود، ولی بر اساس اصول اکولوژی منظر، پیوستگی لکه های سبز نیز یک مهم است. ضرورتی که به پایداری بیشتر، کاهش هزینه نگهداری فضای سبز و بازدهی اکولوژیکی بالا می انجامد.
وی عنوان کرد: علاوه برپیوستگی لکه های سبز، نوع گیاهان استفاده شده نیز در کاهش آلاینده ها موثر است. بازده اکولوژیک تیپ درختی، بسیار بیشتر از گیاهانی نظیر چمن و گل های فصلی است. چمن با مصرف بسیار زیاد آب و بازده اکولوژیک پایین یکی از نامناسب ترین تیپ های گیاهی برای فضای سبز شهری به ویژه در مناطق خشک و معتدل کشور خواهد بود.
مطلبی افزود: متاسفانه در کلان شهر تهران که با مشکلات عدیده ای به ویژه از نظر کمبود منابع آب مواجه است، همچنان اصرار بی دلیل بر استفاده از چمن وجود دارد. در حالی که شهری مانند اصفهان با مدیریت صحیح توانسته است فضای سبزی متکی بر گونه های درختی شکل دهد.
این عضو مجمع جهانی فدراسیون بین‌المللی معماران منظر خاطرنشان کرد: متاسفانه به دلیل نقایصی که در سیستم های برنامه ریزی شهری وجود دارد در برنامه ریزی های کلان نظیر طرح جامع و به ویژه طرح تفضیلی شهر نیز نه تنها چنین دیدگاهی حاکم نیست بلکه خود این طرح ها عاملی برای بر هم خوردن پیوستگی لکه های سبز هستند. دلیل این امر برخورد فقط کالبدی با پدیده شهر در برنامه ریزی های کلان شهری است.
وی گفت: متاسفانه برنامه های کلان شهری در کشور تنها به دنبال تامین نیازهایی چون حمل و نقل و کاهش هزینه های آن، گسترش ساخت و سازها و ... هستند. در حالی که بسیاری از شهرهای پیشرفته به خوبی دریافته اند ارتقای کیفی زندگی شهروندان تنها به ساختمان سازی و گسترش معابر شهری نیست.
این کارشناس مسائل شهری افزود: یک شهر آلوده و بی نظم که هیچ سطح سبز یکپارچه و وسیعی ندارد تا از آلودگی های آن بکاهد حتی اگر از وسیع ترین و کاراترین شبکه معابر برخوردار باشد، جای مطلوبی برای زندگی نخواهد بود.
مطلبی تاکید کرد: به طور قطع با کاشت چمن و ایجاد بوستان های کوچک محله ای نمی توان به محیط شهری با کیفیت رسید. کمترین نیاز به رفت و آمد، به خصوص با وسائل نقلیه شخصی برای شهروندان به سبب در دسترس بودن خدمات در سطوح محله ای و استفاده گسترده از تکنولوژی های جدید ارتباطات کمک می کند تا بتوانیم از سطح معابر بکاهیم. در نتیجه می توان بخش بیشتری از شهر را به فضاهای سبز پیوسته با بازده اکولوژیک بالا اختصاص داد.
وی در خاتمه تصریح کرد: چنین اقداماتی است که باعث افزایش کیفیت زندگی شهروندان می شود، امری که در شهرهای با کیفیتی همچون زوریخ و اوکلند قابل مشاهده است.
