یک سوم هواپیماهای ایران زمین‌گیرند/ تغییری در وضعیت صنعت هوایی به وجود نیامده‌است
: در روزهای گذشته برخی رسانه‌ها با تبلیغات زیاد خبر از لغو تحریم ۳۵ ساله صنعت هواپیمایی در نتیجه توافق ژنو دادند اما چند ساعت بعد مدیرکل روابط عمومی شرکت ایران ایر با رد خبر امضای قرار داد با شرکت بوئینگ گفت: تنها مدارکی برای ایمنی پرواز دریافت کردیم. این در حالی است که به گفته کارشناسان یک سوم هواپیماهای ایرانی زمین‌گیر هستند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی میزان، شاهرخ نوش‌آبادی در مصاحبه تلفنی با واحد مرکزی خبر گفت: مذاکراتی با شرکت بوئینگ انجام شده اما قراردادی امضا نشده است بلکه در چارچوب مذاکرات ژنو و اقدام مشترک، تعدادی کتب و مدارک فنی مربوط به ایمنی پرواز دریافت شده است.
پیش از این نیز علی رغم ادعای برخی رسانه های دولت مبنی بر لغو تحریم‌های مربوط به صنعت هواپیمایی مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کردند تحریم بنزین هواپیماها و قطعات آن همچنان پابرجاست و تغییر محسوسی مشاهده نشده است.
براساس آمار موجود از 125 فروند هواپیمای غیرنظامی که در کل ناوگان کشور اعم از ملکی یا اجارهای وجود دارد، 32 فروند یا معادل 25 درصد را هواپیماهای روسی تشکیل میدهند.
این در حالی است که طی چند دهه اخیر به دلیل تحریم های اقتصادی، کشور ایران نتوانسته ناوگان هوایی خود را باز سازی و نوسازی کند و در این شرایط عملا ناوگانی فرسوده برجای گذاشته که اغلب هواپیماها به قطعات یدکی غیراصل مجهز هستند، به همین دلیل ایران کارنامه ضعیفی در ایمنی پرواز دارد.
تحریم های آمریکا علیه ایران که شامل ممنوعیت فروش هواپیما و قطعات آن میشود مهمترین مانع بر سر رشد شرکت هواپیمایی به طی سال های اخیر به شمار می رود. با این تفاسیر هم شرکت های هواپیمایی ناوگانی فرسوده و قدیمی دارند و نیز دولت به دلیل تحریم اقتصادی نتوانسته از پس مشکلات این شرکت ها برآید.
طبق اظهارات کارشناسان صنعت هواپیمایی با وجود این که شرکت هواپیمایی بوئینگ آمریکا اخیرا مذاکراتی با شرکت ایران‌ایر و ایران تور به منظور ورود قطعات جدید امضا کرده است اما تا زمانی که مشکلات تحریم در ایران هموار نشود روند نوسازی ناوگان هواپیمایی در ایران همچنان در بلاتکلیفی به سر خواهد برد.
به گفته کارشناسان، هواپیماهای مسافرتی شرکت "ایران ایر" به شدت فرسوده شده‌اند و به علت نرسیدن وسایل یدکی با مشکلات امنیتی نیز روبرو هستند.
از زمان انقلاب و به ویژه پس از ماجرای گروگان‌گیری، امریکا هرگونه رابطه اقتصادی را با ایران به حال تعطیل در آورد. در همین راستا شرکت بوئینگ نیز از تحویل هرگونه هواپیما یا وسایل یدکی به ایران خودداری کرد. به گفته منابع خبری در ۱۵ سال گذشته هواپیماهای ایرانی با بیش از ۲۰۰ سانحه روبرو بوده‌اند که در جریان آنها بیش از ۲۰۰۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند.
ورود قطعات جدید همچنان در بلاتکلیفی است
در همین زمینه رئیس اسبق شرکت هواپیمایی ایران ایرتور با اشاره به فرسودگی ناوگان هواپیمایی در ایران اعلام کرد: در حال حاضر یک سوم از هواپیماهای ایران زمین گیر هستند.
مهدی صادقی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی میزان، با تاکید بر لزوم ورود قطعات جدید به ناوگان هواپیمایی کشور افزود: طی سال های گذشته به علت اعمال تحریم هم اکنون قطعات برخی از هواپیماهای موجود در ناوگان هوایی ایران نیاز به تعمیر و تعویض دارد اما به علت محدودیت در روند واردات قطعات جدید برخی از هواپیماها زمین گیر شده اند.
او در خصوص مذاکرات صورت گرفته بین شرکت هواپیمایی بوئینگ امریکا با شرکت ایران‌ایر و ایران ایرتور عنوان کرد: براساس این مذاکرات مقرر شده است که بوئینگ قطعات هواپیما را در اختیار شرکت هواپیمایی ایران‌ایر و ایران ایرتور قرار دهد که شامل فروش قطعات یدکی، خدمات و تجهیزات مسیریابی است. اما به رغم انعقاد قرارداد با این شرکت هواپیمایی به دلیل اعمال سیاست هابی تحریم روند ورود قطعات جدید به ایران همچنان در بلاتکلیفی است.
صادقی عمده مشکلات موجود در صنعت هواپیمایی را اعمال سیاست های تحریم از سوی آمریکا اعلام کرد و گفت: در رابطه با تحریم ها و رفع کمبود هواپیما، دوتا مشکل داریم یکی مربوط به قوانین و مقررات داخلی است که ما را موظف می کند که مثلا ازهر هواپیمایی استفاده نکنیم و این به معنای محدودیت برای تامین و تدارک هواپیماهای غربی است .
از سوی دیگر برای خرید و اجاره هواپیمای غربی از شرکت های بوئینگ و ایرباس با مشکل تحریم مواجهیم و علاوه بر کمبود منابع مالی، درانعقاد قراردادها و... محدودیت هایی نیز در داخل داریم که باید برطرف شود زیرا برای رسیدن به شرایط بهتر با مشکلاتی مواجه هستیم.
نوسازی ناوگان هوایی ایران مشورط به لغو تحریم هاست
جواد مقیمی، کارشناس صنعت هوایی با اشاره به سن بالای ناوگان حمل و نقل هوایی کشور معتقد است: فرسوده بودن هواپیماهای موجود در کشور و هزینه بالای تعمیر و نگهداری آن نیز از معضلات عمده صنعت حمل و نقل هوایی است که این خود یکی از دلایل وقوع سوانح هوایی نیز است.
وی همچنین تحریم اعمال شده از سوی دولت آمریکا مبنی بر عدم اجازه ورود هواپیما و قطعات آن به ایران را از دیگر دلایل وقوع حوادث هواپیمایی در کشور برشمرد و افزود: عدم تجهیز فرودگاههای ایران به آخرین فنآوریهای روز صنعت حمل و نقل هوایی نیز یکی دیگر از دلایل کاهش امنیت در این نوع حمل و نقل است.
به گفته این کارشناس صنایع هواپیماسازی وجود شرایط تحریم آمریکا دلیل عدم خرید هواپیماهای اروپایی توسط کشور ایران است.
مقیمی، ادامه داد دولت آمریکا با ایجاد شرایط تحریم علیه ایران، تمامی کشورهای اروپایی را نیز به همسویی با سیاستهای خود دعوت کرده است و اروپاییها نیز در جهت موازی با اهداف سلطهطلبانه آمریکا حرکت میکنند.
وی نوسازی ناوگان هوایی ایران را منوط به لغو تحریم ها دانست و گفت: انعقاد قرارداد شرکت هواپیمایی بوئینگ با ایران ایر و ایران ایر تور در صورتی اجرایی می شود که تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا کاملا برطرف شود.
این کارشناس صنعت هواپیمایی اضافه کرد: فارغ از سیاست های تحریم یکی از دلایل روی آوردن ایران به اجاره هواپیماهای فرسوده، را مسائل مالی آن است. به این معنی که چون قیمت بلیت هواپیما در ایران پایین و از سوی دولت کنترل میشود، ارائه خدمات مناسب و دریافت وجه آن از مسافر امکانپذیر نیست. از این رو شرکتهای هواپیمایی برای کاهش هزینههای خود رو به چارترکردن یا اجاره کردن هواپیماهای فرسوده و ارزان می کنند.
به کارگیری هواپیمایی شرقی متاثر از یک مثلث سیاسی، مدیریتی و اقتصادی
داوود کشاورزیان، مدیرعامل سابق هما دلیل به کارگیری هواپیماهای فرسوده شرقی در ناوگان ایران را یک مثلث سیاسی، مدیریتی و اقتصادی عنوان می کند و معتقد است: از نظر سیاسی ایران با روسیه روابط نزدیکی دارد. از نظر مدیریتی، هماهنگی و اراده لازم برای در نظر گرفتن نقاط فنی وجود ندارد و از نظر اقتصادی نیز قیمت بلیت و کنترل آن سرمایهگذاری برای اجاره هواپیمای خوب و نو را غیراقتصادی کرده است.
وی با بیان این که زیرساخت هواپیمایی ایران زیرساختی است که با هواپیماهای غربی تناسب بیشتری دارد گفت: همان گونه که شاهد هستید هما به عنوان بزرگترین ایرلاین کشور هنوز حاضر به استفاده از هواپیماهای شرقی نشده است. با این حال، این اشکال بر مدیران صنعت هواپیمایی وارد است که چرا ناوگان نو اجاره نمیکنند تا فعلا از رکوردداری سوانح هوایی در دنیا رهایی پیدا کنیم.
