نقض برجام است یا اثر اجرایی ندارد؟

9:26 - 14 آذر 1395
کد خبر: ۲۵۱۵۲۰
پس از اقدام آمریکا در تمدید تحریم ها علیه ایران، اکثر اعضای طیف های سیاسی و صاحبنظران کشور آن را نقض برجام دانستند. چنین شرایطی می تواند راه همکاری و همگرایی را برای چگونگی برخورد با اقدام آمریکا هموارتر سازد.
به گزارش گروه فضای مجازی به نقل از اتاق خبر 24، سنا و مجلس نمایندگان آمریکا هر دو با اکثریت آراء قانون تحریم های 10 ساله ایران را تمدید کردند و اکنون در انتظار امضای باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا هستند تا قابلیت اجرایی بیابد.

کاخ سفید گفته است که اوباما این قانون را امضاء خواهد کرد، اما دولت آمریکا این مصوبه را نقض برجام نمی داند. کاخ سفید اعلام کرده که جان کری وزیر خارجه آمریکا پس از امضای این مصوبه از سوی اوباما این اختیار را خواهد داشت که برخی از تحریم هایی که با موضوع هسته ای و برجام مرتبط است، از فهرست تحریم های مصوب حذف کند.

در پاسخ به واکنش کاخ سفید و ارائه چنین نظری درباره تحریم های تازه علیه ایران که نقض صریح برجام است، باید ابتدا گفت که اگر تمدید تحریم های 10 ساله نقض برجام نیست و ارتباطی هم به آن ندارد، پس چرا موارد مرتبط با برجام در آن وجود دارد که جان کری وزیر خارجه آمریکا با استفاده از اختیارات خود آنها را می تواند حذف کند؟ و سپس چه اعتماد و تضمینی وجود دارد که پس از امضای اوباما، جان کری چنین کاری انجام دهد؟ از دوران دولت اوباما زمان زیادی باقی نمانده، کمتر از دو ماه، چرا باید دولت او چنین کاری انجام دهد؟

البته موضوع مهمی که در میان ماجرای برجام و تحریم های آمریکا قابل توجه تر به نظر می رسد، مواضعی است که برخی دولتمردان نسبت به مصوبه سنا و مجلس نمایندگان آمریکا اتخاذ کرده اند.

آمریکا خود به طور یکجانبه دست به اقدام زده است در حالی که جمهوری اسلامی ایران پایبندی خود را به برجام به اثبات رسانده و هیچ بهانه ای هم به دست طرف مقابل نداده است.

اما در این میان، سکوت دولتمردان و یا واکنش آرام آنها به اقدام آمریکا تأمل برانگیز است و انتظار واکنش محکمی از سوی آنها می رفت.

رئیس ‌جمهور در دیدار فرستاده ویژه پوتین توافق هسته‌ای را محصول کار هفت کشور و در راستای صلح و امنیت جهانی ذکر کرد و اظهار داشت: همه باید برای حراست از دستاوردهای این توافق تلاش کنند و نباید اجازه داد که کشوری طبق امیال خود اقدامی برای تضعیف توافق انجام دهد.

روحانی تصریح کرد: ایران همواره به تعهدات بین‌المللی خود پایبند بوده و خواهد بود و برای پایداری برجام سایر اعضای گروه 1+5 نیز باید به‌طور کامل به تعهدات خود عمل کنند.

این موضعی بود که آقای روحانی پس از مصوبه سنا که در انتظار امضای اوباما پای قانون تمدید تحریم های 10 ساله ایران است، اتخاذ شد.

اما محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان نسبت به مصوبه سنای آمریکا چه واکنشی داشت؟

 او در سفر به شرق آسیا و در هند در جمع خبرنگاران با اشاره به تمدید تحریم‌های ضد ایران در کنگره آمریکا گفت: این کاری که کنگره  کرد در صورتی که به امضای رئیس جمهور آمریکا هم برسد علیرغم اینکه اثر اجرایی ندارد اما از نظر جامعه بین المللی بی‌اعتباری دولت آمریکا را نشان می‌دهد که برخلاف تعهدات خود عمل می‌کند.

چرا از نظر آقای ظریف تمدید تحریم های ایران اثر اجرایی ندارد؟ اگر اثر اجرایی نداشته باشد چرا آمریکا باید چنین قانونی را برای یک دوره 10 ساله دیگر تمدید کند؟ و خود را نزد افکار عمومی دنیا بی اعتبار سازد؟

بی اعتباری آمریکا که اظهر من الشمس است، برجام هم شاهدی دیگر بر بی اعتبار بودن این کشور و اثبات آن به آنهایی که به آمریکا اعتماد داشته و دارند.

قرار بر این بود که توافق هسته ای ایران و 1+5 باعث برچیده شدن همه تحریم های اقتصادی علیه ایران شود، اما سپس به برچیده شدن تحریم های مرتبط با موضوع هسته ای تقلیل یافت و پس از آن هم از لغو به تعلیق تبدیل شد.

هنوز کشورهای اروپایی عضو گروه 1+5 درباره اقدام آمریکا در تمدید تحریم ها علیه ایران موضعی نگرفته اند، حتی روسیه و چین هم واکنشی تاکنون نداشته اند در حالی که انتظار می رود آنها به عنوان اعضای این گروه که در جریان مذاکرات هسته ای قرار داشتند، نسبت به اقدام آمریکا از خود واکنش نشان دهند.

اگر فعلاً روسیه و چین را فاکتور بگیریم، اما آیا کشورهای اروپایی در ماجرای تمدید تحریم ها علیه ایران از سوی آمریکا، با واشنگتن همراهی نخواهند کرد؟

اقدام آمریکا علیه ایران اثر اجرایی دارد، چرا که تاکنون هم پس از آغاز اجرای توافق هسته ای که یکسال از روی آن می گذرد، کارشکنی آمریکا از اجرای تعهدات طرف مقابل در قبال ایران باعث شده تا تأثیر لغو یا تعلیق تحریم ها در ایران دیده نشود.

در حال حاضر باید پذیرفت که اروپا در ارتباط با آمریکا منافع بیشتری دارد و هیچگاه آن ارتباط و منافع را به ارتباط با ایران ترجیح نخواهد داد.

حتی کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی گوش به فرمان دستورات آمریکا دارند و بدون اجازه او اقدامی نخواهند کرد.

اثر اجرایی تمدید تحریم های 10 ساله ایران، هم اکنون هم دیده می شود، چرا که تحریم ها همچنان باقی است و تنها بر روی کاغذ برداشته شده و در عمل کاری صورت نگرفته است.

به طور مثال، آیا در زمینه اقتصادی، گشایشی صورت گرفته است که در زندگی مردم ملموس و محسوس باشد؟

بانک های خارجی آیا شرایط کاری خود را با جمهوری اسلامی ایران به وضعیت عادی بازگردانده اند؟

آیا پول همه نفتی که اکنون به فروش می رود، به کشور باز می گردد؟ یا همچنان در حساب های کشورهای خریدار نفت می ماند؟

آیا کشورهای صنعتی اروپایی و غیر اروپایی در ایران برای ساخت کارخانه ای سرمایه گذاری کرده اند تا هم ایجاد شغل شود و هم بخشی از نیازهای کشور در داخل تولید شود؟

آیا وعده گشایش های اقتصادی به خاطر توافق هسته ای محقق شده است؟

اما چرا علیرغم نظر آقای ظریف، اقدام آمریکا در تمدید تحریم ها علیه ایران اثر اجرایی دارد؟ برای این که مسائل اقتصادی به نتایج برجام گره زده شده است و همچنان دولت در انتظار اجرای تعهداتی است که طرف مقابل به ویژه آمریکا در برجام بر عهده دارد.

زمانی تحریم ها اثر اجرایی نخواهد داشت که ما، در داخل بر داشته ها و ظرفیت های خود تکیه کنیم و اقدام و عمل را به معنای واقعی کلمه اجرا کنیم، آنگاه تحریم ها اثر اجرایی نخواهد داشت.

نکته مهمی که در اقدام آمریکا نباید فراموش شود، تأکید بر نقض برجام است. این کشور بارها توافق هسته ای را نقض کرده و این بار با تمدید قانون 10 ساله تحریم ها آشکارتر و شدیدتر دست به نقض آن زده است.

برای پاسخ دادن به اقدام ایالات متحده لازم است که همگان در این راه همکاری کنند و اتفاق نظر داشته باشند، گرچه هنوز برخی اعتقاد دارند که اقدام آمریکا نقض برجام نیست اما اکثریت موافق هستند که آمریکا بار دیگر برجام را نقض کرده است و باید به خاطر چنین کاری پاسخ قاطعی دریافت کند.

در این راه دولت نقش مهم و اساسی تری خواهد داشت، چرا که طرف حساب آمریکا دولت و تیم مذاکره کننده هسته ای است.

انتهای پیام/


ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *