تلاش غرب برای تولد آتاتورک جدید در عربستان/ محمد بن سلمان در رؤیای آتاعرب شدن برای سعودی‌ها

به گزارش گروه فضای مجازی ،  چندی پیش «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان سعودی در حکمی، «محمد بن‌نایف» را از ولایت‌عهدی برکنار و پسرش «محمد بن سلمان» را که پیش‌تر جانشین ولیعهد بود، به‌عنوان ولیعهد جدید تعیین کرد. پادشاه سعودی همچنین محمد بن‌نایف را از تمامی مسؤولیت‌هایش ازجمله ریاست شورای وزیران و وزارت کشور برکنار و «عبدالعزیز بن سعود» را به‌عنوان وزیر کشور جدید معرفی کرد. این اقدام که با حمایت غرب صورت گرفت، تلاشی برای تولد آتاتورکی جدید در عربستان سعودی بود تا این کشور و کل منطقه را به سمت سکولاریزاسیون پیش ببرد. به‌عبارت‌دیگر دنیای غرب به رهبری ایالات‌متحده آمریکا و با همکاری سیستم‌های جاسوسی خود به این نتیجه رسیدند که چاره‌ای جز هدایت رژیم سعودی به‌سوی سکولاریزاسیون ندارند و تنها گزینه‌ای که می‌تواند این کار را انجام دهد کسی جز محمد بن سلمان نیست.

رسانه‌های سعودی امارات را به عنوان نمونه‌ای که می‌تواند الگوی عربستان برای اجرای سکولاریسم اسلامی باشد معرفی می‌نمایند.

 

در همین راستا روزنامه اینترنتی «رأی الیوم» در یادداشتی به قلم «خالد الجیوسی» آورد، ناظران معتقدند عربستان سعودی به ناچار در مسیر سکولاریسم حرکت می‌کند که رویکرد رسانه‌های محلی این کشور در سخن گفتن از فواید قوانین مدنی و آماده سازی افکار عمومی برای تحولی تاریخی نشانگر همین امر است. تحولی که با جمع کردن بساط نهاد‌های دینی و انتقال به دوران گشایش و رفاه همراه خواهد بود. شبکه‌های ماهواره ای، چون «روتانا» و «السعودیه ۲۴» نیز با دعوت از نویسندگان و روزنامه نگاران سعودی وابسته به جریان لیبرالیسم و کسانی که درباره منافع حاصل از لیبرالیسم در کشور، گفت و گو می‌کنند به ایفای این نقش می‌پردازند و این مهمان‌ها امارات را به عنوان نمونه‌ای که می‌تواند الگوی عربستان برای اجرای سکولاریسم اسلامی باشد معرفی می‌نمایند.

به صورت کلی برنامه‌ها و اقدامات شبه آتاتورکی محمدبن سلمان را می‌توان به صورت زیر مورد بررسی قرار داد:

محدودیت فعالیت‌های دینی:

محمد بن سلمان قصد دارد پیرو تعهد خود به رهبران غرب در راستای سکولاریزه کردن عربستان، برخی فعالیت‌های دینی-عقیدتی را محدود نموده و به حاشیه براند. چنانچه با توجه به چشم انداز اقتصادی ۲۰۳۰ سعودی که تحت نظارت محمد بن سلمان در حال اجراست، برخی اصلاحات دینی مدنظر قرار گرفته و با احتیاط درحال پیگیری است.

در این چشم انداز که بیانگر آینده سعودی در بلند مدت است، بسیاری از فعالیت‌های دینی و تبلیغات مذهبی با محدودیت روبرو شده و اصلاحات عمیق دینی مدنظر قرار گرفته است. در همین راستا دو روزنامه انگلیسی «تلگراف» و «تایمز» با توجه به تغییر مسیر عربستان به سمت سکولاریسم نوشتند که این کشور ضوابط سخت دینی در تمامی زمینه‌ها علی الخصوص حوزه زنان را خواهد شکست و در دوران ولایت عهدی محمد بن سلمان با پیروی از چشم انداز ۲۰۳۰، شاهزاده جوان به زنان اجازه پوشیدن لباس شنا را خواهد داد تا در کنار مردان در سواحل مختلط شنا کنند. این اقدام برای گسترش گردشگری و کمک به اقتصاد سرزمین عربستان با صنعتی که جایگزین صنعت نفت باشد انجام خواهد شد در حالی که پیش از آن حضور زنان در خیابان‌های عمومی نیز حرام شمرده می‌شد؛ بنابراین در دوره سلطنت محمدبن سلمان نه تنها دین از جامعه عربستان زدوده خواهد شد، بلکه با همراهی سیستم‌های اطلاعاتی غربی، سبک زندگی تماما غربی مانند تجربه آتاتورک در ترکیه، جایگزین سبک زندگی اسلامی خواهد شد. نمونه این سیاست را می‌توان در راه دادن زنان به ورزشگاه‌ها در عربستان سعودی مشاهده نمود.

بن سلمان بسیار امیدوار است با اجرای سکولاریسم در عربستان سعودی، تنها معمار بزرگ سعودی گشته و مانند آتاتورک «پدر رشد ترک ها» خود را آتاعرب «پدر توسعه اعراب» در منطقه خاورمیانه بنامد.

 

از دیگر برنامه‌های بن سلمان برای آینده عربستان سعودی می‌توان به ایجاد محدودیت برای رهبران دینی اشاره کرد. بن سلمان قصد دارد یا حذف رهبران دینی از جامعه عربستان، خود زمام تمام امور را در دست گرفته و یگانه منجی سعودی‌ها لقب بگیرد.

وی به تقلید از آتاتورک می‌خواهد با محدود نمودن رهبران دینی و قدرت آن‌ها، امکان هرگونه اعتراض را از جامعه دینی گرفته و کل مملکت را به سمت استبداد ببرد. در واقع بن سلیمان تحت تاثیر حامیان غربی خود معتقد است که عربستان باید مانند ترکیه از عرصه درگیری‌های دینی-مذهبی دوری گزیده و برای کاهش فشار‌های بین المللی بر روی خود، همگرایی بیشتری با غرب داشته باشد تا بتواند تاج وتخت خود را که با نیرنگ و کودتا به دست آورده حفظ نماید.

ولیعهد جدید میل دارد تعریفی از دین ارائه دهد که مشابه رویکرد‌های سکولار به دین است، یعنی دین را مقوله‌ای فردی در نظر می‌گیرد نه امری عمومی؛ لذا با اسلامگرایی سیاسی و حزبی شدن دین مخالفت می‌کند و پیرو اوامر حامیان غربی خود معتقد است که اسلامگرایی سیاسی به نوعی افراط در اموردینی می‌انجامد که به هیچ وجه به صلاح وی نیست. در حقیقت وی معتقد است که دولت مدرن سکولار، یک هماورد و حریف مقتدر است. چنان چه کسی با این حریف مقتدر مستقیما به رویارویی بپردازد، علایق و خواسته اش صدمه می‌بیند، چراکه این دولت بی درنگ با او برخورد می‌کند.

 

افزایش نقش نظامیان و امنیتی کردن فضای کشور از دیگر اهداف بن سلمان است. وی به تقلید از آتاتورک قصد دارد تا ارتش را در عربستان تقویت نموده و با استفاده از قدرت آن، فضا را برای رشد سکولاریسم آماده نماید. به‌عبارت‌دیگر بن سلمان دوست دارد با درس گرفتن از تجربه آتاتورک در رشد ارتش و با کمک گرفتن از این نهاد، فضا را برای سکولاریزاسیون بیشتر آماده نموده و در راستای آرمان‌های غرب قدم بردارد؛ بنابراین قرارداد بزرگ تسلیحاتی عربستان با ایالات‌متحده آمریکا و تلاش برای تقویت سیستم‌های امنیتی، برنامه‌ای از پیش تعیین شده برای تقویت سکولاریسم در عربستان بوده است.

درنتیجه می‌توان گفت: غرب در راستای افزایش قدرت خود در منطقه و رشد سکولاریسم، بن سلیمان را به قدرت رسانده تا او وظیفه سکولار نمودن منطقه در مسیر اهداف غرب را در پیش‌گرفته و به‌عنوان ابزار اصلی آنها، دلار‌های نفتی را صرف آرمان‌های آمریکا برای رسیدن به خاورمیانه جدید نماید.

منبع: مشرق