افزایش سرانه مطالعه نیازمند تغییر در زیر ساخت‌های فرهنگی است
احمد عربلو در گفت‌وگو با پیرامون فرارسیدن هفته کتاب گفت: کتاب ارزشمند‌ترین کالا در زندگی هر انسانی محسوب می‌شود، اما ایراد کار ما از آنجا آغاز می‌شود که متاسفانه نتوانسته‌ایم خودمان را با کتاب مانوس کنیم و لذت کتاب خواندن را به خوبی درک نکرده‌ایم، اگر چنین رویدادی در زندگی هر فرد رخ دهد آینده خود و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم قطعاً تضمین شده و رو به توسعه خواهد بود.
وی به جایگاه کتاب و مطالعه اشاره و ابراز کرد: جای تاسف دارد که جامعه ایرانی که دارای ادبیاتی غنی است نسبت به مطالعه تا این حد بی‌تفاوت شده‌است، کتاب در حقیقت عاملی برای رشد و توسعه فکر و ذهن هر فرد محسوب می‌شود هنگامی که تک تک این افراد به رشد دست یابند در آینده شاهد تحول و شکوفایی جامعه و فرهنگ خواهیم بود، من در رشته ادبیات تحصیل کردم هنگامی که وارد دانشگاه شدم متوجه شدم که ادبیات کلاسیک ما تا چه اندازه غنی و ارزشمند است از سوی دیگر چقدر کتاب وجود دارد که من حتی یک عدد از آن‌ها را هنوز نخوانده ام.
عربلو پیرامون اهمیت مطالعه کودکان و نوجوانان ابراز کرد: ادبیات ما در حوزه کودک و نوجوان رویکرد‌های ارزشمندی را طی سال‌های اخیر در دستور کار خود قرار دهده و رشد بسیار زیادی را پشت سر گذاشته است، تعداد کتاب‌های تولیدشده و با محتوا‌های جالب برای گروه سنی کودک و نوجوان قابل توجه و چشمگیر بوده، اما آنچه باید مورد توجه قرار بگیرد فعالیت و مسئولان و دست‌اندرکاران کتاب است، بها دادن به نویسندگان و حمایت از حوزه نشر همچنین کتاب‌های تالیف شده مهم است.
نویسنده کتاب «مردی که زمین نیفتاد» نقش رسانه‌ها در توسعه سرانه مطالعه را مورد بررسی قرار داد و افزود: رسانه‌ها نتوانستند آن طور که باید و شاید حق خود را نسبت به مطالعه و معرفی کتاب‌ها اجرا کنند، همین امر در کنار شکل‌گیری و توسعه فضای مجازی سبب شده کتاب به حاشیه رانده شود با این همه من معتقد هستم که سرانه مطالعه کودکان نسبت به بزرگسالان خیلی بیشتر است.
*** افزایش سرانه مطالعه در بستر زیر ساخت ها
وی در مورد لزوم تغییر زیرساخت‌های کتابخوانی تاکید کرد: باید در ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی توجه ویژه‌ای شود بسیاری از این بستر‌ها هنوز هم فراهم نشده به همین خاطر ما شاهد این هستیم که سرانه مطالعه بسیار پایین است، سرانه مطالعه مانند فرهنگ رانندگی از هنگامی اولین آموزش‌ها داده می‌شود با تمرکز و احترام بر قوانین شکل می‌گیرد و جا می‌افتد، در عین حال یک راننده خوب با تمرین و توجه به قوانین می‌تواند رانندگی موفقی داشته باشد یعنی سنگ بنای آموزش در حوزه زیرساخت‌ها را از ابتدای آموزش محکم و درست بنا نهاد، یعنی زیرساخت‌ها باید از ابتدا و از دوران کودکی تا به دوران نوجوانی جوانی و بزرگسالی در ذهن افراد جای بگیرد وقتی فرهنگ مطالعه از کودکی شکل نگیرد شخصیت افراد را در بزرگسالی و یا کهنسالی نمی‌توان تغییر داد.
عربلو تاکید کرد: برای ساخت فرهنگ مناسب و در عین حال زیرساخت‌های مناسب باید از همین الان اقدام کرد تا در آینده شاهد افزایش سرانه مطالعه و فرهنگ کتاب و کتابخوانی باشیم، هرچه فرهنگ کتاب و کتابخوانی بیشتر رواج یابد قطعاً صرفه‌جویی در منابع طبیعی بیشتر شکل می‌گیرد.
***کتاب های ترجمه ای
نویسنده کتاب «دو پا برای دویدن» به آسیب کتاب‌های ترجمه شده اشاره و بیان کرد: حضور کتاب‌های ترجمه‌ای معضلی بزرگ پیش روی فرهنگ جامعه ما محسوب می‌شود البته وجود کتاب‌های ترجمه شده به تنهایی آسیب نیست، اما رواج بیش از حد و زیاده روی در انتشار این نوع از کتاب‌ها چالش بر‌انگیز است در طی سال‌های اخیر با رواج فرهنگ ترجمه کتاب‌های خارجی خصوصاً در حوزه کتاب کودک روبه‌رو هستیم، این معضلی بزرگ است که بار‌ها و بار‌ها مورد تاکید صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران حوزه فرهنگ و ادبیات قرار گرفته، اما متاسفانه هیچگونه تمهید مناسبی در این زمینه در نظر گرفته نشده است.
عربلو پیرامون کتاب‌های ترجمه شده خاطرنشان داد: کتاب‌های ترجمه شده عموماً فرهنگ ایرانی را کمرنگ کرده و آسیب فراوانی را به تفکر و سبک زندگی همچنین اندیشه‌های ایرانی خواهد زد، لذا بهترین کار این است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هر ناشر میزان مشخصی از کتاب‌های ترجمه خصوصاً در حوزه کودک را در نظر گرفته و به آنان اجازه انتشار همان تعداد را با نظارت بسیار در دستور کار قرار دهد.
گفت‌وگو از مهدیار حسن پور
