گروه‌های قدرتمندی برای ساخت واکسن کرونا در کشور شکل گرفته است
- سعید نمکی، در جلسه شورای عالی اخلاق پزشکی و کمیته علمی اخلاق بالینی کشور که صبح امروز در ستاد مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران و از طریق ارتباط ویدئوکنفرانسی با ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، عنوان کرد: جلسات مربوط به اخلاق، جلسات بسیار پراهمیتی است، چراکه مبحث اخلاق در تمامی امور از جمله خدمات، پژوهش و آموزش علوم پزشکی تاثیر بسزایی دارد.
وی گفت: اگر ظهور و سقوط تمدن‌ها را مطالعه کنید، مشاهده می‌کنید که یکی از علت‌های اصلی فروپاشی همه تمدن‌های بزرگ و موفق، سقوط اخلاق است. به قول ملک الشعرای بهار: "اقوام روزگار به اخلاق زنده اند/ قومی که گشت فاقد اخلاق، مردنی است".
نمکی بیان کرد: اخیرا کتابی تحت عنوان "تاریخ اجتماعی معرفت" از "پیتر برک" را مطالعه کردم، برک در این کتاب منکر این شده است که دانش و معرفت در پروسه تدوین و تکوین، همراه با اخلاق بوده باشد. یعنی اخلاق به نسبت رشد معرفت، دانش و علم، رشد نکرده است. مثلا وقتی یک جوان موفق فارغ التحصیل از یک دانشگاه معتبر اروپایی به یک قوم وحشی مانند داعش می‌پیوندد و وحشیانه‌ترین و فجیع‌ترین اقدامات ضدانسانی را انجام می‌دهد، به این دلیل است که پا به پای دانش، اخلاق رشد نداشته است.
وی با بیان اینکه رشته‌های علوم پزشکی در تمامی ابعاد، یکی از نیازمندترین رشته‌ها به مبحث اخلاق هستند، تصریح کرد: گرچه در سال‌های بعداز انقلاب در حوزه علوم پزشکی اساتید بسیار ارجمندی را در کشور داشته و دانش آموختگان گرانقدری را به مملکت تقدیم کرده ایم، اما آیا هنوز آموزش علوم پزشکی در کشور نیازمند رشد اخلاقی نیست؟ آیا هنوز هم به دانشجوی علوم پزشکی می‌آموزیم که باید به عنوان اخلاق مدار‌ترین فارغ التحصیل دانشگاهی در خدمت مردم باشد؟ بنظر می‌رسد که علیرغم تلاش‌های صورت گرفته در شورا‌های عالی و کمیته‌های اخلاق، هنوز هم دو نقیصه قابل توجه در حوزه آموزش علوم پزشکی بر پایه محور اخلاق وجود دارد، بازهم نیازمند دو شیوه مهم در آموزش علوم پزشکی هستیم. یکی از آن‌ها تقویت و عرضه الگو‌های اخلاق مدار آموزش پزشکی در کشور است. به بیان دیگر، دانشجوی علوم پزشکی باید الگو‌ها و اسطوره‌های رشته خود را بشناسند و از آن‌ها الگوبرداری کنند. با وجود اینکه از گذشته تاکنون الگو‌های ارزشمندی در حوزه علوم پزشکی داشته ایم، اما هنوز هم نیازمند تقویت الگو‌های اینچنینی در کشور هستیم، نیاز است کسانیکه با آب و خاک این مملکت علقه بیشتری دارند، با دانشجویان ارتباط بیشتری برقرار کرده و اخلاق حرفه‌ای را نه به عنوان یک رشته مجزا، بلکه به عنوان یک جزء تفکیک ناپذیر در آموزش رشته‌ها نهادینه کنند. زیرا هنوز هم متاسفانه همکارانی داریم که دانشجویان را به رفتن از کشور سوق می‌دهند.
وزیر بهداشت درخصوص پژوهش نیز بیان کرد: در زمینه پژوهش گرچه زحمات زیادی کشیده شده، اما به عنوان یک معلم بیش از سی ساله در دانشگاه علوم پزشکی، باید بگویم که در پژوهش‌ها علاوه بر آنچه به عنوان اخلاق در پژوهش دنبال می‌کنیم، اخلاق در هدفمندی پژوهش‌ها نیز بسیار حائز اهمیت است، آیا ما منابع پژوهشی کشور را اخلاق مدارانه از منابع عمومی کشور برمی داریم و خرج تحقیق می‌کنیم؟ آیا پژوهش‌های ما هدفمند هستند برای حل گره‌ای از مشکلات مردم در نظام ارائه خدمت؟ آیا این پژوهش‌ها می‌توانند در تشخیص زودرس یک بیماری موثر باشند؟ آیا می‌توانند به یک پتنت تبدیل شوند؟ بار‌ها تاکید کرده ام که پژوهش‌ها نباید فقط به چاپ یک مقاله در یک مجله خلاصه شوند، بلکه پژوهش‌های ما باید در کنار چاپ مقاله، به حل گره‌ای از مشکلات نظام سلامت و مملکت بدل شوند. گرچه چاپ مقاله به عنوان یک پروداکت می‌تواند در رنکینگ هایمان در عرصه جهانی موثر باشد.
ضرورت تقویت اخلاق مداری در نظام ارائه خدمات سلامت
نمکی تاکید کرد: گرچه در سرتاسر کشور همکارانی داریم که به خصوص در موضوع کرونا از جان و دل مایه می‌گذارند و به مردم خدمت می‌کنند، اما در نظام ارائه خدمت هنوز هم نیازمند اخلاق مداری بیشتری هستیم.
اخلاق جزء لاینفک شخصیت انسان هاست
وی گفت: از همکارانم در نظام سلامت درخواست می‌کنم که اخلاق را منفک از سایر بخش‌ها درنظر نگیرند، اخلاق جزء لاینفک شخصیت انسان هاست. آدم بی اخلاق برای هیچ شغل و کاری مناسب نیست. نمی‌توان با دو واحد درس، اخلاق را به انسان تزریق کرد، بلکه باید به Integration اخلاق در تمامی مراحل زندگی افرادی که تربیتشان می‌کنیم برای جایگاه‌های مختلف، فکر کنیم.
وزیر بهداشت با اشاره به وضعیت کرونا در ایران و جهان، بیان کرد: دنیا بعد از صد و چند سال دچار بحرانی به نام کووید ۱۹ شد و در این میان، جامعه پزشکی، پرستاری و کادر سلامت بسیار خوش درخشیدند.
همت و اراده کادر سلامت در بحران کرونا
وی ادامه داد: کشور ما در سخت‌ترین روز‌های تحریم با خزانه تهی و گرفتاری‌های ویژه‌ای که یک سیاستمدار بی اخلاق در جهان برای کشورمان روا داشته، با طوفان کووید ۱۹ مواجه شد. جامعه پزشکی خالصانه و شجاعانه در مقابل این طوفان ایستادگی کرد و دستاورد آن رفتن به سمت مرگ‌های دو رقمی است. درحالیکه متاسفانه مردم در سایر نقاط جهان مثلا آمریکا، سه هزار مرگ در روز و کشور‌های اروپایی مرگ‌های بیش از ۱۰۰۰ نفر را رد کرده اند و این‌ها در شرایطی است که زیرساخت‌های بهداشت و درمان آن‌ها از ما بسیار بسیار پیشرفته‌تر و اقتصادشان نیز قدرتمندتر است؛ آنچه در این مملکت ما را روی پا نگه داشت و برخلاف پیش بینی‌های سازمان‌های جهانی که باید مرگ بالای ۱۰۰۰ نفر را تجربه می‌کردیم، اما به مرگ دو رقمی نزدیک می‌شویم، فقط و فقط همت و اراده کادر سلامت است. غالب جامعه پزشکی، پرستاری و پیراپزشکی نشان داد که غیرت ملی و علاقه به هموطن و علقه زیادی به سرزمینش دارد و خوشبختانه امروز در یک نقطه موفق و چشمگیر در جهان ایستاده ایم و این دستاورد را به ملت شریف ایران تبریک می‌گویم و دستبوس کادر سلامت نیز هستم.
از روز نخست بحث واکسن کرونا را دنبال کردیم
وی با اشاره به مبحث واکسن کرونا تصریح کرد: در موضوع کرونا، ما از روز نخست بحث واکسن را دنبال کردیم. بنده به دلیل علاقه‌ای که به توسعه این زیرساخت در کشور دارم و از سال‌ها قبل آن را دنبال کرده ام، ساخت واکسن کرونا را به صورت چراغ خاموش آغاز کردیم و از دانشمندان شرکت‌های دانش بنیان دعوت کردیم و در حال حاضر، در جای جای کشور، کلونی‌های قدرتمندی برای ساخت واکسن شکل گرفته است و چند پلتفرم مختلف را انتخاب کرده ایم. امروز واکسن کووید ۱۹ ما وارد فاز مطالعه انسانی شده و گروه دوم نیز از این هفته و گروه بعدی سوم نیز با پلتفرم دیگر کار را آغار کرده اند. ما در آینده‌ای نزدیک یکی از واکسن ساز‌های کرونای موفق در منطقه خودمان خواهیم بود. در حال حاضر در سایت یونیسف پلتفرم‌های ما را به عنوان یکی از واکسن ساز‌های کووید ۱۹ در فاز مطالعات بالینی رجیستر کرده اند.
وزیر بهداشت در پایان با بیان اینکه شیوه نامه‌های تزریق واکسن کرونا براساس اولویت‌های تزریق توسط دکتر لاریجانی آماده شده است، گفت: این شیوه نامه با نظر همکاران دیگرمان تلفیق شده و نهایی خواهد شد تا به محض ورود واکسن از منابع معتبر، گروه‌های هدف را واکسینه کنیم.
