مواضع طرف های توافق هسته ای و عهدشکنی غرب

- اینکه آمریکایی‌ها برای برجام بازی تازه‌ای راه انداخته‌اند و می‌گویند اول ایران تعهدات کامل خود را اجرا کند، قابل قبول نیست.

 

اگر بر اساس آنچه که غرب بر سر توافق هسته‌ای آورد و اکنون که دولت آمریکا تغییر کرده و مدعی است که خواهان احیای برجام است، باید آمریکا به برجام بازگردد و تعهدات خود را اجرا کند آنگاه در گام بعدی ایران که همچنان در برجام باقی است، تعهدات کامل خود را پیاده کند.

 

هر آنچه که تاکنون بر سر توافق هسته‌ای آمده از سوی آمریکا و اروپا بوده است.

 

در طول ۵ سال که از امضای برجام می‌گذرد، ایران مو به مو و حتی بیشتر از تعهدات خود به توافق هسته‌ای پایبند بوده و این پایبندی در گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تأیید شده است.

 

اما آمریکا و اروپا در این سال‌ها گامی برای اجرای تعهدات خود برنداشتند و حتی تحریم‌های تازه‌ای علیه ایران وضع کردند.

 

وفای به عهد از تأکیدات و آموزه‌های اسلام است که از سوی پیامبر اعظم(ص) و ائمه اطهار به آن تأکید و اصرار شده است، اما طرف مقابل که سابقه زیادی در عهد شکنی دارد، همچنان بر شکستن عهد خود باقی است و در مقابل اصرار دارد، حال که عهدشکن قبلی برکنار شده، کسی که پایبند به عهد و پیمان بوده است پیمان خود را کامل اجرا کند تا شاید ما نیز به توافق بازگردیم. آیا چنین منطقی قابل قبول است؟

 

اسلام اگر بر وفای به عهد تأکید و اصرار دارد و حتی بدعهدی را جایز نمی‌داند، اما چگونه برخورد کردن با عهدشکن را نیز در آموزه‌های خود دارد و تأکید کرده است که با بدعهد چگونه باید رفتار کرد.

 

البته به این نکته نیز باید توجه داشت که اگر آمریکا به برجام بازگردد و تعهدات خود را اجرا کند و ایران نیز به شرایط پیش از کاهش تعهدات هسته‌ای برگردد، آیا ضمانتی بر ماندگاری آمریکا و اروپا بر سر تعهدات خود وجود دارد؟

 

روشن است که ایران باید برای اجرای تعهدات برجامی خود یکسری فرآیند‌های اجرایی را اعمال کند.

 

اگر آمریکا و اروپا فقط چند ماه به تعهدات خود پایبند باشند و پس از آن به هر بهانه‌ای بار دیگر تحریم‌ها را بازگردانند، هزینه‌های عملیاتی ایران را چه کسی پرداخت خواهد کرد؛ در این میان باید تضمین‌های لازم نیز گرفته شود، بدون ضمانت اجرایی نمی‌توان به بدعهد اعتماد کرد.

اروپا، روسیه و چین اکنون باید نقش اصلی خود را بازی کنند، اگر آنها در پی زنده نگه داشتن برجام هستند علاوه بر اینکه باید آمریکا را وادار به بازگشت کنند، تضمین‌های لازم را نیز برای ایران در نظر بگیرند.

 

اروپا خود ناقض برجام است که ظرفیت اجرای توافق هسته‌ای بدون حضور آمریکا را نیز دارد، چین و روسیه نیز توانایی آن را دارند که در کنار اروپا خلاء آمریکا را پر کنند که اگر چنین شود، آمریکا چاره‌ای جز تمکین به تصمیم اعضای گروه ۱+۵ نخواهد داشت و حتی اگر به برجام هم باز نگردد، دستش خالی است و نمی‌تواند فشار وارد کند.

 

اروپا اعلام کرده اولویت آن بازگرداندن آمریکا به برجام است و روسیه نیز گفته که گام اول را باید آمریکا بردارد.

 

نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی خواستار اقدام آمریکا در ارتباط با برجام شد و گفته در غیر این صورت چیزی جز پوچی حاصل نخواهد شد.

 

«میخائیل اولیانوف» در توییتی به اظهارات اخیر «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعد از طرح پیشنهاد وزیر خارجه ایران مبنی بر ایجاد مکانیسمی برای هماهنگ‌سازی اقدامات واشنگتن و تهران در ارتباط با برجام واکنش نشان داد.

 

او در این خصوص نوشت «امیدوارم این ارزیابی (رد پیشنهاد) نادرست باشد؛ در غیر این صورت شاهد آتش غرور و جاه‌طلبی‌های بی‌حاصل خواهیم بود.»

 

اولیانوف در ادامه نوشت «طرف دیگر (آمریکا) باید اولین گام را بردارد؛ راه به ناکجاست؛ زمان آن رسیده آمریکا و ایران اقدامات هماهنگ برای احیای اجرای کامل برجام انجام دهند.»

 

سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در مصاحبه‌ای تاکید کرد که اولویت اول اروپا بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای برجام است.

 

«پیتر استانو» تاکید کرد که اختلافات با ایران باید از طریق گفت وگو حل شود.

 

استانو افزود «توافق هسته‌ای همچنان زنده است و این آمریکاست که برجام را ترک کرد و ایران و دیگر اعضا، همچنان در برجام هستند.»

 

سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه گفت «ما نیازمند تسریع تلاش‌ها برای متوقف کردن اقدامات ایران برای دور شدن از تعهداتش در برجام هستیم؛ با همکاری سه کشور اروپایی به همراه روسیه و چین در تلاش برای بازگرداندن آمریکا به برجام هستیم که بازگشت آمریکا بسیاری از مشکلات برای پایبندی ایران به برجام را حل خواهد کرد.»

 

سخنان نماینده روسیه و سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا منطقی به نظر می‌رسد، اما این سخنان برای ایران سودی ندارد تا زمانی که همه طرف‌های توافق هسته‌ای به برجام پایبند نیستند، به ویژه آمریکا و اروپا، تا زمانی که همه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و حتی آنهایی که پس از برجام وضع شد، لغو نشود، ایران به اجرای تصمیمات خود ادامه خواهد داد.