پرونده تجاوز در کلیسا‌های اروپا و آمریکا؛ گزارش‎های درز کرده چه می‎گویند؟

کلیسا‌های کاتولیک در سراسر جهان با مشکل بزرگ تجاوز و سوءاستفاده جنسی به ویژه کودکان مواجه هستند؛ مشکلی که در سال‌های اخیر و افشای موارد متعددی از این جنایت در حال تبدیل شدن به بحرانی جدی و از بین رفتن اعتبار این نهاد‌ها تبدیل شده است.

 

سوءاستفاده جنسی توسط مقام‌های کلیسا‌های کاتولیک سراسر جهان با به جا گذاشتن ده‌ها هزار قربانی، بحران عدالت بی سابقه‌ای است که تاکنون برایش راه حلی پیدا نشده است؛ اگرچه برای افشا و مقابله با این جنایت، سازوکار‌های زیادی در حال کار هستند و گزارش‌های متعددی توسط کمیسیون‌های تحقیق، حقیقت یاب و دادگاه منتشر شده اند.

 

موضوع سوءاستفاده جنسی توسط مقام‌های مختلف کلیسا‌های کاتولیک، موضوعی نیست که به چند کشور خاص محدود شود.

 

نخستین مورد از افشاگری در مورد این دست رسوایی‌ها در دهه ۱۹۸۰ در کشور‌های انگلیسی زبان رخ داد.

 

ده‌ها هزار کودک از ۱۸۵۰ تا ۱۹۹۶ در مدارس وابسته به کلیسای کاتولیک در کانادا مورد آزار جسمی وجنسی قرار گرفتند.

 

انتشار این گزارش سبب شد تا در سال ۲۰۰۸ کمیسیون حقیقت یابی تشکیل شود؛ با وجود این بعد از گذشت بیش از ۱۰ سال، همچنان قربانیان بومی خواستار عذرخواهی رسمی پاپ در این پرونده هستند.

 

بین سال‌های ۱۹۷۰ و ۲۰۱۵، کلیسا‌های کاتولیک در انگلیس و ولز بیش از ۹۰۰ شکایت دریافت کردند که شامل بیش از ۳ هزار مورد سوءاستفاده جنسی از کودکان از جانب بیش از ۹۰۰ کشیش و پرسنل کلیسا‌های کاتولیک بود.

 

یکی از کودکان شاکی در این پرونده از بیش از ۱۰۰ بار تجاوز و سوءاستفاده جنسی از خود توسط یک کشیش بین سنین ۱۱ تا ۱۵ سالگی خبر داد.

 

محکومیت یک اسقف در سال ۲۰۰۱ در فرانسه نقطه عطفی در موضوع سوءاستفاده جنسی در کلیسا‌ها در این کشور بود.

 

محکوم شدن این مقام کلیسا به سه ماه حبس به دلیل عدم گزارش سوءاستفاده جنسی از کودکان در سال‌های ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۶ به موازات حکم ۱۵ سال زندان برای کشیش عامل این جنایت، از نخستین موارد محکومیت یک اسقف از زمان انقلاب فرانسه بود.

 

انجمن La parole libérée نیز اعلام کرد در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، ۴۹ کشیش از تمامی یا بخشی از وظایف خود برکنار شدند.

 

در سال ۲۰۰۲ تحقیقات روزنامه «بوستون گلوب»، خبر رسوایی سوءاستفاده جنسی از کودکان در کلیسا‌های کاتولیک آمریکا را منتشر کرد که جهان را شوکه کرد؛ بیش از ۲۰۰ قربانی، ۹۰ کشیش را به سوءاستفاده جنسی در طول ۳۳ سال متهم کردند.

 

این افشاگری به استعفا و فرار برخی از مقام‌های کلیسای کاتولیک بوستون به خارج از آمریکا به دلیل پنهانکاری در مورد این جنایت منجر شد.

 

بر اساس گزارش پایگاه «bishop.accountability.org» که موارد سوءاستفاده جنسی توسط مقامات کلیسای کاتولیک را ثبت می‌کند، ۱۸ هزار و ۵۶۵ کودک از سوءاستفاده جنسی از خود در بازه زمانی ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۶ توسط ۶ هزار و ۷۲۱ کشیش خبر دادند.

 

این رقم نشان دهنده ارتکاب ۵.۸ درصد کشیش‌های کاتولیک جهان به سوءاستفاده جنسی است.

 

ضمن اینکه گزارش مذکور ۷۸ اسقف کاتولیک و ۳۵ مقام کلیسای کاتولیک را که به ترتیب به سوءاستفاده جنسی از کودکان و رفتار جنسی علیه بزرگسالان متهم شده اند، شناسایی کرده است.

 

براساس یک گزارش دیگر، در ۷۰ سال گذشته، بیش از هزار کودک توسط بیش از ۳۰۰ کشیش در سراسر آمریکا مورد آزار و اذیت قرار گرفتند.

 

در سال ۲۰۰۹ و در پی انتشار ۲ گزارش از واقعیت سوءاستفاده جنسی و جسمی در کلیسا‌های کاتولیک ایرلند سبب شد تا واتیکان نهایتا سکوت خود را در این مورد بشکند.

 

این گزارش نشان می‌داد که سوءاستفاده جنسی در ۲۱۶ موسسه وابسته به کلیسا‌های کاتولیک رخ داده است.

ارقام موجود در این گزارش حیرت انگیز بودند؛ از ۳۵ هزار کودک تحت مراقبت کلیسا‌های کاتولیک در سال‌های ۱۹۳۶ تا ۱۹۹۶، حدود ۲ هزار کودک توسط کشیش‌ها مورد تجاوز و سوءاستفاده جنسی قرار گرفته بودند.

 

در تحقیقات دیگری مشخص شد که ۴۶ کشیش در سال‌های ۱۹۷۵ تا ۲۰۰۵، تعداد ۱۲۵ کودک را مورد آزار جنسی قرار دارند.

 

در عین حال هزاران دختر جوان در سال‌های ۱۹۲۲ تا ۱۹۹۶ در رختشویخانه‌های تحت مدیریت کلیسا‌ها مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفتند.

 

این گزارش‌ها در نهایت در سال ۲۰۱۰ به نخستین عذرخواهی رسمی و علنی پاپ منجر شد.

 

اما انتشار گزارش دیگری در سال ۲۰۱۱ مجددا ساختار کلیسا‌های کاتولیک در ایرلند را به لرزه درآورد.

 

این گزارش نشان دهنده بی تحرکی و انفعال مقام‌های کلیسا و دولتی در مورد سوءاستفاده جنسی از ۴۰ قربانی توسط ۱۹ نفر از اعضای کلیسا در سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۸ بود.

 

انتشار پرونده رسوایی جنسی مقام‌های کاتولیک کلیسا‌های شیلی در سال ۲۰۱۸ که در نهایت به عذرخواهی پاپ از مردم شیلی منجر شد، دخالت ۱۵۸ اسقف، کشیش و مقام کلیسای کاتولیک در سوءاستفاده جنسی از ۲۶۶ قربانی شامل ۱۷۸ خردسال را ثابت کرد.

 

این گزارش در حالی منتشر شد که همه اسقف‌های این کشور ۲ هفته قبل استعفا داده بودند.

 

در سپتامبر ۲۰۱۸، گزارش سوءاستفاده جنسی در کلیسا‌های کاتولیک در آلمان نشان داد که بین سال‌های ۱۹۴۶ تا ۲۰۱۵، هزار و ۶۷۰ کشیش از ۳ هزار و ۶۷۷ کودک سوءاستفاده جنسی کردند.

 

این گزارش‌ها اگرچه سبب به راه افتادن موجی از برکناری‌ها در کلیسا‌های کاتولیک و خلع دستکم ۸۴۸ کشیش شد، اما در نهایت به احقاق حقوق قربانیان منجر نشد.

 

در واقع باید گفت که کلیسا‌های کاتولیک از استرالیا تا ایرلند، از کانادا تا شیلی، از آمریکا تا فرانسه با بحران سوءاستفاده جنسی و جسمی مقام‌های خود مواجه هستند.

براساس گزارش ها، سوءاستفاده جنسی مقام‌های کلیسا‌های کاتولیک جهان از کودکان دستکم در ۲۰۶ شهر جهان رخ داده است. هرچند باید توجه داشت که این آمار بنا به دلایل متعددی قطعا نمی‌تواند واقعیت این جنایت را آشکار کند.

تا دسامبر ۲۰۱۹ که پاپ قانون ممنوعیت افشاگری در مورد شکایت‌ها از کلیسا را لغو کرد، قوانین کلیسا، اجباری برای مقام‌های خود با هدف افشاگری در نظر نگرفته بود.

 

در حالی که ادعا‌های متعددی از جانب کلیسا‌های کاتولیک برای مقابله با بحران سوءاستفاده جنسی مطرح می‌شود، اما عمده این راهکار‌ها برای حفظ موقعیت کلیسا بوده است به جای آنکه از حقوق قربانیان دفاع کند.

 

بدترین مجازاتی که کلیسای کاتولیک تاکنون در نظر گرفته، تنزل درجه است که نخستین بار در فوریه ۲۰۱۹ برای کاردینال ۸۸ ساله آمریکایی متهم به سوءاستفاده جنسی از دستکم یک نوجوان اعمال شد.

 

باید توجه داشت که تشکیل کمیسیون‌های حقیقت یاب برای بررسی وضعیت بحران در کلیسا‌های کاتولیک تنها به ارائه آمار منجر شد و پیامد اجرایی و قانونی در پی نداشت.

 

براساس گزارش کمیسیون حقیقت یاب در استرالیا، در بررسی ۳ هزار و ۴۹۸ مرکز و موسسه وابسته به کلیساها، مشخص شد که ۶۱.۴ درصد آنها کاتولیک و ۱۴.۸ درصد آنها پروتستان هستند.

 

۷ درصد کشیش‌های کاتولیک استرالیا به سوءاستفاده جنسی از کودکان در سال‌های ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۰ متهم هستند.