قوانین حوزه مدیریت شهری کامل نیستند

مهدی چمران رئیس سابق شورای اسلامی شهر تهران درمورد چرایی نامطلوب بودن وضع مدیریت شهری تهران به لحاظ توسعه شاخصه‌های زندگی شهری به میزان گفت: مهمترین علتی که می‌توان برشمرد این است که قوانین موجود به آن نقطه‌ای که باید می‌رسید نرسیده و در واقع قوانین ما کامل نیستند. برای مثال در موضوع درآمد‌های پایدار شهری در سال شصت و یک در مجلس شورای اسلامی طرحی به تصویب رسید مبنی بر اینکه شهرداری‌ها مستقل و خودکفا باشند و درآمد و هزینه داشته باشند. در ماده دوم این قانون به چگونگی ایجاد درآمد‌های پایدار اشاره شده بود. اما بعد از گذشت این همه سال هنوز این مساله تصویب نشده است.

 

وی ادامه داد: با وجود اینکه دولت و مجلس بار‌ها بر سر این موضوع بحث و رایزنی داشته اند و موارد مربوط به این طرح را بررسی کرده اند، اما هنوز قانونی برای موضوع درآمد‌های پایدار وضع نشده که هیچ متاسفانه هر بار هم که پیشنهادی در این مورد مطرح می‌شود وزارت دارایی در دولت‌های گوناگون به این تصور که شهرداری‌ها از یک منبع درآمدی برخوردارند و بدون توجه به اینکه هزینه شهرداری بسیار بیشتر از آن درآمد است برای گرفتن بخشی از این درآمد اقدام می‌کند تا به بودجه دولت اضافه کند. به خصوص در بحث مالیات بر ارزش افزوده شاهدیم که این اتفاق رخ می‌دهد.

 

چمران افزود: بنابراین به جای اینکه درآمد‌های پایدار تصویب و تثبیت بشود شاهدیم که به طور مرتب می‌خواهند از درآمد‌های شهرداری وجوهی را برداشت کنند درحالی که شهرداری‌های ما خودشان بدهی‌هایی دارند و برای پرداخت حقوق کارکنانشان هم مشکل دارند. امروز شاهدیم شهرداری تهران بدهی‌های قابل توجهی به بعضی از بانک‌ها دارد یا بدهی‌های فراوان دیگری که به پیمانکاران دارد. دیگر شهر‌های ما هم با همین وضعیت مواجه هستند و درهرحال این موضوع درآمد‌های پایدار به تصویب نرسیده است.

 

رئیس سابق شورای شهر تهران با اشاره به ضرورت وجود مدیریت یکپارچه شهری اظهار داشت: نهاد شورای شهر امروز شورای شهرداری است نه شورای شهر. به این معنا که شورای شهر فقط بر روی شهرداری نفوذ دارد و قوانینش صرفا در ارتباط با شهرداری می‌تواند جاری و ساری بشود. اگر برای مثال شورای شهر درباره سازمان مدیریت برق شهر مصوبه‌ای را از تصویب بگذراند آن سازمان هیچ الزامی برای اجرای این مصوبه ندارد، چون آن نهاد تنها تابع مدیران بالادستی خود از قبیل مدیرکل یا وزیر است. بحث مدیریت یکپارچه شهری و مساله درآمد‌های پایدار دو مورد از مثال‌هایی است که من اشاره کردم. این موارد هنوز تکلیفشان مشخص نیست و وقتی شرایط به این نحو باشد قطعا مدیریت شهری به نتایجی که مردم انتظار دارند نخواهد رسید و خود شورا‌ها هم از حاصل کارشان رضایتی نخواهند داشت. چون تا یک حدی می‌توانند تلاش بکنند و اگر بخواهند بیش از حد تلاش بکنند به جایی نمی‌رسند یا حتی دچار مشکل خواهند شد.

 

وی با اشاره به نارسایی‌های حوزه حمل و نقل شهری گفت: درمورد حمل و نقل عمومی به ویژه مترو هم باید به این نکته اشاره کنم که نباید این طور تصور شود که شهرداری‌ها خودشان می‌توانند مترو را احداث کنند. چون مترو یک حمل و نقل ارزان محسوب نمی‌شود و زمانی هم که احداث می‌شود برق مصرف می‌کند. در کشور ما برای بنزین یارانه زیادی پرداخت می‌شود. وقتی مردم از مترو استفاده می‌کنند نتیجه اش این خواهد بود که از این یارانه بنزین استفاده نکنند. این عدم استفاده مردم از بنزین وزارت نفت را منتفع می‌کند. دولت طبق قانونی که در دوره‌های گذشته مصوب شده باید پنجاه درصد هزینه‌های مربوط به مترو را بپردازد. اما هیچوقت این کار را نکرده و نمی‌کند. این‌ها مشکلاتی است که ما در این زمینه با آن مواجهیم و متاسفانه تا به حال قوانین شهرداری ضمانت اجرایی نداشته اند. در پایان این را هم اضافه کنم که با همین وضعیت و مشکلات در دوره‌های گذشته کاری خارق العاده صورت پذیرفت و ۲۰۰ کیلومتر مترو احداث گردید و این ارزش کار را افزون می‌کند.