تقویم تاریخ؛ از آزادی خرمشهر تا مخابره اولین پیام تلگرافی

_ خبرگزاری ضدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (سوم خرداد سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:

 

۴۷۸ سال پیش درچنین روزی، بیست و چهارم می‌سال ۱۵۴۳ میلادی «نیکلا کپرنیک» (Nicolaus Copernicus)، ستاره شناس معروف لهستانی در ۷۰ سالگی درگذشت.

 

وی در سال ۱۴۷۳ متولد شد و پس از تحصیلات متوسطه، علوم پزشکی و ستاره شناسی را در ایتالیا آموخت و سپس به تدریس و تحقیق پرداخت. کپرنیک در اواخر عمر، اثر ارزشمند خویش را درباره اجسام آسمانی به رشته تحریر درآورد. این کتاب در دانش آن زمان تحول ایجاد کرد، زیرا کپرنیک قوانین مربوط به هیئت بطلمیوسی را در کتابش رد کرده بود. از آنجا که کپرنیک نخستین فرد اروپایی است که به گردش زمین به دور خورشید پی برد، وی را پدر علم نجوم لقب داده اند. البته چند قرن قبل از کپرنیک، ابوریحان بیرونی، دانشمند و منجم معروف ایرانی گردش زمین به دور خورشید را کشف و در یکی از آثارش به آن اشاره کرده بود.

 

۴۱۲ سال پیش در چنین روزی، دوازدهم شوال سال ۱۰۳۰ هجری قمری «بهاء الدین محمد بن حسین عاملی» معروف به «شیخ بهایی»، عالم، فقیه، منجم و ریاضیدان مشهور مسلمان در اصفهان درگذشت.

 

وی در سال ۹۵۲ هجری قمری در شهر بعلبک لبنان و در خانواده‌ای ایرانی متولد شد. پدرش از رهبران و مشایخ بزرگ عصر خود بود. شیخ بهایی با استعداد سرشار خویش توانست در مدت زمانی کوتاه، به مرحله استادی برسد و در علوم فقه، تفسیر، حدیث، ریاضیات، نجوم، ادبیات و تاریخ، مهارت کافی کسب کند. از این دانشمند والامقام مسلمان، کتب ارزشمندی برجای مانده است که مورخان تعداد آن‌ها را بالغ بر یکصد جلد کتاب و رساله دانسته اند. شیخ بهایی همچنین یک دوره فقه استدلالی به صورت رساله عملیه به زبان فارسی نوشت که به نام «جامع عباسی» مشهور است. از دیگر آثار این دانشمند بزرگ مسلمان می‌توان به کتب «کشکول»، «حبل المتین»، «تشریح الافلاک» و «خلاصه الحساب» اشاره کرد.

 

۱۹۹ سال پیش، در روز بیست و چهارم می‌سال ۱۸۲۲ میلادی کشور اکوادور پس از سه قرن استعمار توسط اسپانیا، استقلال خود را به دست آورد.

 

اکوادور، یکی از کشور‌های آمریکای جنوبی است که با رهبری سیمون بولیوار انقلابی معروف ونزوئلایی مستقل شد و به اتحادیه کلمبیای بزرگ پیوست. اما این اتحادیه بزودی فروپاشید و کشور‌های عضو آن ازجمله اکوادور، نظام جمهوری را برای خود برگزیدند. اکوادور پس از استقلال، جنگ‌های متعددی با همسایگان خود بخصوص پرو، داشت. اکوادور با ۲۸۳ هزار کیلومترمربع مساحت، در شمال غربی آمریکای جنوبی و در ساحل اقیانوس آرام قرار دارد و با پرو و کلمبیا همسایه است.

 

۱۷۷ سال پیش در چنین روزی، ۲۴ می ۱۸۴۴ میلادی اولین پیام تلگرافی توسط "ساموئل مورس" در امریکا مخابره شد.

 

الفبای موُرْسْ عبارت است از سلسله علامت‏هایى مرکب از نقاط و خطوط که توسط ساموئل مورْسْ، مخترع و هنرمند امریکایى وضع گردیده ‏اند. واحد الفبایى مورس، شامل نقطه ‏ای است که از فشار کوتاهی بر دستگاه مخابره تلگراف به دست می ‏آید. مورس قبل از ساخت این دستگاه، در ابتدا با دیدن یک آهنربای الکتریکی، به این نتیجه رسید که اگر وجود الکتریسیته در هر نقطه‏‌ای از مسیر جریانش قابل تشخیص باشد، پس می ‏توان هر پیامی را به وسیله آن از هر نقطه‏‌ای به نقطه دیگر رسانید. پیگیری عملی این اندیشه بعد از سال‏ها پژوهش و آزمایش، به ساخت نمونه اولیه تلگراف اختراعی مورس منجر گردید. مورس این دستگاه را که در آزمایش‏ها، موفق عمل نموده بود، به دولت امریکا عرضه کرد، اما مورد استقبال قرار نگرفت. از این رو، آن را در اروپا ارائه نمود که در آن‏جا نیز با پذیرش مواجه نشد. در نهایت، کنگره امریکا در سال ۱۸۴۳ م بودجه ‏ای معادل ۳۰ هزار دلار در اختیار مورس قرار داد و او پس از تکمیل مقدماتی دستگاه خود، آن را در ۲۴ مه ۱۸۴۴ م در حد فاصل بوستون و واشینگتن امریکا با موفقیت آزمایش نمود.

 

 

۲۱ سال پیش، در روز بیست و چهارم می‌سال ۲۰۰۰ میلادی نظامیان رژیم صهیونیستی پس از ۲۲ سال اشغال جنوب لبنان، در اثر مقاومت مردم این کشور، مجبور به عقب نشینی از این منطقه شدند.

 

ارتش رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۷۸ برای چهارمین بار به لبنان حمله کرد و با ایجاد یک کمربند به اصطلاح امنیتی و تشکیل یک گروه شبه نظامی از مزدوران لبنانی، در جنوب این کشور باقی ماند. رژیم صهیونیستی درسال ۱۹۸۲ تهاجم گسترده دیگری را علیه لبنان آغاز کرد و تا بیروت پایتخت این کشور پیش رفت. اما در این زمان، تحت تاثیر تعالیم ظلم ستیزانه دین اسلام که پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آن را در جهان و به ویژه در کشور‌های خاورمیانه احیا کرده است، مقاومت اسلامی در برابر صهیونیست‌ها در لبنان شکل گرفت. ضربات مقاومت اسلامی با محوریت حزب ا... لبنان تا سال ۱۹۸۵ نظامیان صهیونیست را وادار به عقب نشینی تا کمربند امنیتی جنوب لبنان کرد. نیرو‌های حزب ا... لبنان مبارزه برای اخراج اشغالگران را به تدریج شدت بخشیدند، به طوری که حمله و بمباران وحشیانه ارتش رژیم صهیونیستی علیه مردم لبنان در سال ۱۹۹۶ نیز نتوانست عملیات ضدصهیونیستی را متوقف کند. سرانجام در بیست و چهارم ماه می‌سال ۲۰۰۰، رژیم صهیونیستی که تلفات فراوانی را متحمل شده بود، از جنوب لبنان عقب نشینی کرد و اولین شکست این رژیم در جنگ با نیرو‌های مردمی و اسلامی رقم خورد.

 

۳۹ سال پیش درچنین روزی، سوم خرداد سال ۱۳۶۱ هجری شمسی شهر خرمشهر توسط رزمندگان دلاور ایرانی از اشغال متجاوزین عراقی آزاد شد.

 

خرمشهر از بنادر زیبای استان خوزستان در جنوب غربی ایران است و در شمال غربی خلیج فارس در محل تلاقی رود‌های کارون و اروند قرار گرفته است. در سوم آبان سال ۱۳۵۹ هجری شمسی، ارتش رژیم سابق عراق با بهره گیری از امکانات زرهی و مکانیزه، این بندر استراتژیک را محاصره کرد. اما مردم مسلمان خرمشهر با سلاح‌های سبک و سرد به مقابله با متجاوزان عراقی پرداختند. جنگ مردم و نیرو‌های مدافع خرمشهر، با یگان‌های زرهی عراق در کوچه‌ها و خیابان‌های این شهر، تا مدت‌ها ادامه داشت تا آنکه سرانجام، این شهر به اشغال متجاوزین عراقی درآمد. شهر خرمشهر نزدیک به بیست ماه تحت اشغال نظامیان عراق بود و رژیم صدام می‌پنداشت که شهر را به قلعه‌ای تسخیرناپذیر مبدل کرده است. از آنجا که خرمشهر مهمترین شهری بود که ارتش صدام از ابتدای تجاوز به خاک ایران به اشغال خود درآورده بود، حفظ این شهر برای رژیم سابق عراق بسیار حائز اهمیت بود، تا آنجا که صدام با غروری واهی ادعا کرده بود که درصورت پس گرفتن خرمشهر، کلید شهر مهم بصره در جنوب عراق را به ایرانیان اهدا خواهد کرد، اما رزمندگان دلاور ایرانی با سلاح ایمان به خداوند و با دل‌هایی آکنده از شور و عشق، در چنین روزی، در عین ناباوری و شگفتی کارشناسان نظامی جهان، مواضع و استحکامات ارتش عراق را درهم کوبیدند و خرمشهر را آزاد کردند. به همین مناسبت این روز در فرهنگ انقلاب اسلامی ایران به عنوان «روز مقاومت و پیروزی» نامگذاری شده است.