ضرورت انتقال پیام «عید غدیر خم» به نسل آینده/توصیه به قرائت زیارت غدیریه در روز ولایت «امیرالمومنین (ع)»

حجت‌الاسلام هادی هدایت در گفت‌وگو با پیرامون عید غدیر خم گفت: عید غدیر خم روزی برای معرفی ولایت و بیعت با «امیرالمومنین (ع)» است امری مهم و قابل توجه که باعث وحدت جهان اسلام می‌شود.

*** مفهوم درست عید سعید غدیر خم

وی در همین راستا ادامه داد: برای اینکه مفهومی درست از عیدغدیر داشته باشیم باید ابتدا به این موضوع بپردازیم که بیعت به چه معناست بیعت یعنی جان، مال و هر آنچه که داریم همگی از آن مولا است مولا نیز صاحب اختیار ما در تمام امور محسوب می‌شود پس بیعت کردن با مولا به معنی پذیرش «امیرالمومنین (ع)» در تمام ارکان زندگی و حتی با کمک جان و مال و خانواده خواهد بود و کسی که با «امیرالمومنین (ع)» بیعت می‌کند باید در همه ارکان زندگی اش سبک زندگی «امیرالمومنین (ع)» را در دستور کار قرار داده و توجهی ویژه به دستورات ایشان داشته باشد.

هدایت علاقه «ائمه اطهار (ع)» نسبت به «امیرالمومنین (ع)» را مورد بررسی قرار داد و افزود: در روایت آمده است روزی فردی از «امام صادق (ع)» پرسید به چه دلیل به سلمان اینقدر علاقه دارید ایشان فرمودند، چون سلمان «امیرالمومنین (ع)» را در تمام کار‌ها مد نظر داشت و ایشان را بر خود ترجیح می‌داد باید توجه داشت این مقتضای مولا است که افراد ایشان را در همه ارکان زندگی مد نظر قرار داده و ایشان را صاحب اختیار خود می‌دانند.

***«زیارت غدیریه»

وی به «زیارت غدیریه» اشاره و ابراز کرد: هنگامی که «امام هادی (ع)» با دستور معتصم به سامرا برده می‌شدند در شهر نجف توقف داشتند این توقف همزمان بود با عید غدیرخم لذا ایشان زیارتنامه‌ای به عنوان غدیریه بیان کردند که دارای مضامینی بلند است و در بخشی از این زیارتنامه بیان شده «سلام بر تو‌ای مولای من و مولای همه مومنین» این کلمات نشان می‌دهد که حتی «ائمه معصومین (ع)» نیز «امیرالمومنین (ع)» را به عنوان مولای خود می‌شناختند در حقیقت ایشان را به عنوان صاحب ولایت دانسته و ین امام بزرگوار را مولا می‌خواندند.

***ولایت «امیرالمومنین (ع)»

این کارشناس علوم قرآنی اظهار کرد: خداوند متعال نیز در تعریف مولا نکاتی مهم بیان کرده است در آیه ۱۶ سوره احزاب بیان شده است: «قُلْ لَنْ یَنْفَعَکُمُ الْفِرَارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ وَإِذًا لَا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِیلًا؛ (ای رسول ما، منافقان را) بگو: اگر از مرگ یا قتل فرار می‌کنید آن فرار هرگز به نفع شما نیست چه آنکه اندک زمانی بیش (از زندگی) کامیاب نخواهید شد». وقتی ما می‌پذیریم که «امیرالمومنین (ع)» مولای ما است لذا پذیرفته ایم که ایشان نزدیکترین فرد به ماست و جان و مال ما در مالکیت ایشان است پس باید در همه ارکان زندگی تمام کارهایشان را مد نظر قرار دهیم، «پیامبر اکرم (ص)» نیز هنگام معرفی «امیرالمومنین (ع)» در غدیر خم فرمودند: «من کنت مولاه و فهذ اعلی مولاه»؛ به عبارت دیگر خداوند در قرآن کریم «پیامبر اکرم (ص)» را مولای همه مومنان می‌داند و «پیامبراکرم (ص)» نیز بعد از خود «امیرالمومنین (ع)» را به عنوان مولایی همه مومنان معرفی می‌کند لذا باید بر این امر توجه و تفکری ویژه داشت.

***عبادت «امیرالمومنین (ع)»

وی به سیره عبادی «امیرالمومنین (ع)» اشاره و ابراز کرد: «امیرالمومنین (ع)» یکی از عابد‌ترین انسان‌های زمان خود بودند اگرچه منافقین شایعات فراوانی پیرامون عبادت «امیرالمومنین (ع)» بیان کرده بودند، اما در روایات آمده است هنگامی که «امام باقر (ع)» از پدر خود «امام سجاد (ع)» پیرامون عبادت فراوانشان سئوال کردند «امام باقر (ع)» فرمودند: من هرچقدر که عبادت کنم هیچگاه نمی‌توانم همانند «امیرالمومنین (ع)» عبادت کرده باشم. این مهم نشان می‌دهد که «امیرالمومنین (ع)» تا چه میزان عابد بوده و عبادت پروردگار را انجام می‌دهند.

هدایت توضیح داد: در زمان حکومت بنی امیه دستور داده شده بود تا بر هزاران هزار منبر بر «امیرالمومنین (ع)» لعن فرستاده شود؛ اما تمام این اعمال در طول چند سال سبب نشد تا نام «امیرالمومنین (ع)» از یاد‌ها فراموش و پنهان شود «امیرالمومنین (ع)» همانند مُشکی بود که هرچه می‌خواستند آن ایشان را بپوشاند و پنهان کنند، اما امکان این امر برای آنان میسر نبود.

***جامعه عادل اسلامی

این کارشناس علوم قرآنی پیرامون لزوم توجه به سیره اقتصادی و اجتماعی «امیرالمومنین (ع)» در جامعه امروز اظهار کرد: آنچه باید بیش از گذشته به آن توجه شود سیره اقتصادی و اجتماعی است که «امیرالمومنین (ع)» در دوران امامت خود در جامعه اسلامی به اجرا گذاشتند، رویکردی ارزشمند که به قدرت گرفتن اسلام و جامعه اسلامی کمک فراوانی کرد و در عین حال عدالت واقعی را به اجرا گذاشت.

***نهج البلاغه کتاب زندگی

هدایت استفاده از نهج البلاغه در زندگی مردم جامعه امروز را ضروری دانست و ابراز کرد: در کتاب نهج البلاغه به بسیاری از نکات زندگی جامعه بشری اشاره شده است این کتاب دستورالعمل‌ ارزنده و ارزشمند برای هر یک از ماست و می‌توانیم با توجه به نکات ارزنده‌ای که در این کتاب بیان شده و توسط بسیاری از بزرگان تفسیر و تشریح شده آن را در زندگی خود ساری و جاری کنیم تا بتوانیم به سعادت واقعی دست یابیم و مسیر درست زندگی را بپیماییم، نهج البلاغه در بسیاری از امور در تربیت فرزند و سبک زندگی مطالبی ارزنده را به جامعه بشری ارائه کرده است، حتی راهنمایی‌های امیرالمومنین در نهج البلاغه پیرامون رویکرد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دولت‌ها را به خوبی مطرح و در مورد نقاط قوت و ضعف آن نکاتی ارزنده ارائه کرده و چنانچه این امر در دستور کار قرار گیرد قطعاً با رشد و تعالی جامعه روبرو خواهیم بود.

***اعمال روز عید غدیر خم

وی به اعمال روز عید غدیر خم اشاره و بیان کرد: روزه و دعا همچنین خواندن «زیارت غدیریه» در این روز توصیه شده ، در روایت بیان شده است «امام صادق (ع)» درباره عید غدیر فرمودند: «این عید از عید قربان و فطر برتر است. آن روز را روزه بگیرید و بر محمد و آلش زیاد صلوات بفرستید»، همچنین حضرت «امام صادق (ع)» می‌فرمایند: «بر شما لازم است که در روز عید غدیر برای سپاسگزاری از خداوند و ستودن او روزه بگیرید»؛ این امام بزرکوار مومنان را به روزه داری در روز عید غدیر توصیه کرده اند. «امام صادق (ع)»، درباره پاداش روزه عید غدیر فرموده اند: «روزه داشتن در روز عید غدیر پاداشی معادل روزه گرفتن در همه عمر دنیا را دارد.» و فرموده اند: «روزه داشتن روز عید غدیر خم، کفاره گناه شصت سال است.»

هدایت به سایر اعمال روز عید غدیر اشاره و خاطرنشان کرد: دو رکعت نماز بجا آورد و به سجده رود و «صد مرتبه» شکر خدا گوید و دعایی در سجده دارد که بسیار ارزشمند است همچنین در روز عید غدیر بر تحکیم بیعت با ولایت، تبریک گفتن و اظهار سرور و شادمانی توصیه شده است، همچنین مصافحه کردن، استفاده از بوی خوش، پیمان اخوت و برادری و عقد اخوت بستن از اعمال وارده در روز غدیر است و صیغه مخصوصی دارد که در مفاتیح الجنان آمده است و احسان و انفاق، صله رحم، دیدار با مؤمنان؛ زیارت برادران مؤمن از سنت‌های مهم اسلامی است؛ لیکن در روز عید غدیر، دید و بازدید به عنوان یکی از شعائر مذهبی و ولایی بیشتر مورد سفارش قرار گرفته و پاداش افزونتری دارد همچنین رفع حاجت مؤمنان، غسل کردن، تشکیل اجتماع در روز عید غدیر بسبار توصیه شده است که در شرایط کرونایی امروز باید با اختیاط بیشتری و حفظ اصول بهداشتی صورت گیرد.

**** جایگاه عید غدیر خم 

علی کاظم بهرام در گفت‌وگو با پیرامون عید غدیر خم گفت: یکی از وقایع بسیار مهم و برجسته تاریخ اسلام که بعد از بعثت «پیامبر اکرم (ص)» از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است عید غدیر خم است.

وی در همین راستا ادامه داد: عید غدیر خم را «عیدالله» و «عید اکبر» نامیده اند این امر را باید به خاطر بزرگی فضیلت و عظمت و اهمیت این عید باید دانست. واقعه غدیر یک رویداد معمولی نیست، خداوند بزرگ درباره واقعه غدیر به پیامبر بزرگ اسلام دستور جانشینی حضرت «علی (ع)» را پس از ایشان داد و درستی امر رسالت «پیامبر اکرم (ص)» را منوط به ابلاغ ولایت مولای متقیان به مسلمانان اعلام کرد.

بهرام در همین رابطه ابراز کرد: جبرئیل بر «پیامبر اکرم (ص)» نازل شد و پیام خداوند را مبنی بر ولایت «امیرالمومنین (ع)» نازل کرد تا حضرت «علی (ع)» را به عنوان، ولی و جانشین خود معرفی کند، زیرا اسلام یک نهال نوپا بود و نفوذ منافقین و بدخواهان همچنان به عنوان خطری بزرگ اسلام را تهدید می‌کرد به همین دلیل خداوند به «پیامبر اکرم (ص)» ابلاغ کردند با معرفی، ولی و جانشین بعد از خود دین اسلام و رسالت خود را تکمیل نمایند.

وی به آیات قرآن کریم پیرامون ولایت «امیرالمومنین (ع)» اشاره و تصریح کرد: خداوند در آیه ۳ سوره مائده بیان فرمودند: «اَلْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً، امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم، و اسلام را برای شما به عنوان آیینی برگزیدم.»

این کارشناس علوم قرآنی بیان کرد: خداوند برای آنکه دین اسلام دچار تفرقه نشود و ریشه‌های نهال تازه رشد کرده اسلام نابود نشود بدین ترتیب از «پیامبر اکرم (ص)» خواست تا ولایت «امیرالمومنین (ع)» را اعلام نماید این در حالی بود که پیش از این «پیامبر اکرم (ص)» به دو دلیل از معرفی «امیرالمومنین (ع)» نگران بودند ابتدا اینکه از جان «امیرالمومنین (ع)» در برابر دشمنان وحشت داشتند از سوی دیگر از تفرقه در دین اسلام نیز نگران بودند؛ خداوند به «پیامبر اکرم (ص)» اعلام کردند که نگران نباشد و به معرفی، ولی پس از خود یعنی «امیرالمومنین (ع)» بپردازد.

*** غدیر درگاه استراتژیک اسلام

وی به واقعه غدیر خم اشاره و ابراز کرد: «پیامبر اکرم (ص)» در مکانی با عنوان غدیر خم که آبگیری در بین صحرا بود و مکانی بود که پس از خروج حجاج و جهت عازم شدن به نقاط مختلف از یک دیگر جدا می‌شدند و از این نقطه می‌توانستند در مسیر شهر‌ها و کشور‌های خود قرار بگیرند ایستادند تا کسانی را که جلوتر حرکت کرده بودند به سوی غدیر خم فراخواندند و همچنین صبر کردند تا کسانی که هنوز به این جمع نپیوسته بودند برسند، بر اساس آخرین آمار در روایات تاریخی حدود ۱۱۰ نفر در غدیر خم حضور داشتند و پیامبر نیز خطبه خود را با شیوه‌ای خاص برای مردم بیان کرد.

***پیام ماندگار تاریخی

بهرام اظهار کرد: «پیامبر اکرم (ص)»، «امیرالمومنین (ع)» را پس از خود، ولی و جانشین اعلام کردند و به تمام کسانی که در آنجا حضور داشتند تاکید کردند که حاضران به غایبان و پدران به فرزندان خود این مهم را انتقال دهند. باید توجه داشت که انتقال پیام غدیر خم با توجه به تاکید «پیامبر اکرم (ص)» تنها مختص زمان خاص نمی‌شود بلکه تا زمان ظهور «امام زمان (عج)» این امر ادامه خواهد داشت یعنی حاضران به غایبان و پدران به فرزندان خود پیرامون ولایت «امیرالمومنین (ع)» پس از «پیامبراسلام (ص)» تاکید داشته باشند این بخشی از وظیفه همه ما است که «خاتم النبین (ص)» برعهده مسلمانان قرار داده است.

این کارشناس علوم قرآنی به تفسیر سخنان «پیامبر اکرم (ص)» در معرفی ولایت پرداخت و افزود: اگر بخواهیم، حقیقت ولایت را بیان کنیم باید آن را از زبان و از سخن «پیامبر اکرم (ص)» مورد بررسی قرار دهیم، ولایت از نگاه «خاتم النبیین (ص)» به خوبی به زیبایی و با زبانی بسیار فصیح و ساده بیان شده و با این جمله مطرح شده است که آیا من، ولی و شما نیستم پس از تایید مردم بیان کردند: پس از من علی مولا و ولی شما خواهد بود همان جمله «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» که جمله‌ای بسیار مهم و در عین حال بسیار قابل تأمل است.

***عواقب بی توجهی به پیام غدیر

وی وظیفه جامعه امروز را در قبال عید غدیرخم مورد بررسی قرار داد و افزود: پیام «پیامبر اکرم (ص)» پیرامون انتقال رویداد غدیر خم بر همگان واجب یک وظیفه محسوب شود، زیرا غدیرخم و فلسفه آن باید تبلیغ شود تا جهان اسلام بتواند حقیقت حضور ولایت را به خوبی بیان و ترسیم کند. اگر پیام غدیر خم به خوبی مطرح می‌شد امروز جهان اسلام شاهد وجود داعش، طالبان و بسیاری از گروه‌های تروریستی و فرقه‌های نابودگر جامعه انسانی نبود باید توجه داشت که جهان اسلام یک امت واحده با کتاب واحد به نام قرآن کریم، پیامبری واحد و مکتبی یکپارچه و واحد است همین بی توجهی به پیام غدیر خم بود که زمینه را برای برخی تفرقه‌ها فراهم کرد باید پیرامون پیام و فلسفه غدیر خم به تبلیغ و ترسیم حقایق آن هم به صورت کامل پرداخت.

بهرام جایگاه عید غدیر خم را مورد بررسی قرار داد و افزود: به برکت عید غدیرخم بود که دین کامل شد و اگر امروز شامل نقیصه‌هایی در طول تاریخ اسلام هستیم بی توجهی و عدم تبیین اهمیت غدیر خم است نا هنجاری‌های امروز جهان اسلام و ایجاد تفرقه دلیل همین امر است هستیم و اگر امروز مکتب‌های متعددی با عنوان اسلام وارد کارزار شده و با فرقه‌های متعدد به استثمار جامعه می‌پردازند همگی به خاطر بی توجهی به فرهنگ غدیر است.

***وظیفه جامعه امروز

این کارشناس علوم قرآنی پیرامون  وظیفه جامعه امروز در قبال عید سعید غدیر خم خاطرنشان کرد: زنده نگهداشتن رویداد و واقعه غدیر خم و بیان و تفسیر و ترجمه خطبه غدیر خم از زبان «پیامبر اکرم (ص)» یکی از وظایف خطیر جامعه امروز برای نسل آینده و جوانان فردا است پس باید در این مهم توجه ویژه داشت، تبلیغ پیام غدیر خم و ابلاغ آن زمینه رشد عقلانی فطری اسلام را فراهم می‌کند و به رشد معرفتی و عقلانی و اجتماعی جهان اسلام کمک کرده و جامعه سالمی به مردم ارائه می‌کند.