ابهامات نهضت ملی مسکن/ آقایان مجرد همچنان بلاتکلیف!

- «داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است. دولت موظف است با رعایت اولویت برای آن‌ها که نیازمندترند به خصوص روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند»؛ این نص صریح اصل ۳۱ قانون اساسی است که متأسفانه تا کنون آن‌طور که شایسته مردم ایران اسلامی باشد، اجرا نشده است و شوربختانه کسانی که بیشترین ادعای قانون‌گرایی داشتند و بارها از برخی اصول قانون اساسی استفاده ابزاری داشتند، بیشترین کارشکنی را در اجرایی شدن این اصل کردند و حتی با مدیریت ضعیف و دیدگاه‌های شاذ باعث عقب‌افتادگی مردم از تهیه مسکن مناسب شدند و نکته قابل‌تأمل آنکه همان جماعت این روزها طلبکار شده‌اند!

 

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در حالی وارد کارزار انتخابات ۱۴۰۰ شد که یکی از وعده‌های مهم وی، تأمین چهار میلیون مسکن طی چهار سال برای آحاد مردم بود. هم‌زمانی این تصمیم مهم با قانون جهش تولید مسکن مصوب مجلس شورای اسلامی منجر به فضای مناسبی برای حرکت امیدوارکننده قوای مجریه و مقننه برای رفع معضل مسکن در عصر پسا برجام شد و این فضا همچنان غالب است، اما استمرار چنین فضایی نیازمند اجرایی شدن دقیق وعده‌ها در یک بازه زمانی معقول است.

 

پس از روی کارآمدن دولت سیزدهم که کار خود را رسماً از سوم شهریور ۱۴۰۰  شروع کرد، جلسات متعددی برای اجرایی شدن قانون جهش تولید مسکن برگزار شد و نهایتاً عنوان بامسمای «نهضت ملی مسکن» برای اقدامات دولت مردمی در حوزه مسکن استفاده شد. پس از ابلاغ قانون جهش تولید مسکن، از ۲۸ مهر ۱۴۰۰ ثبت نام در بزرگترین طرح مسکنی کشور آغاز شد و با گذشت ۲۰ روز از آغاز ثبت نام تاکنون بیش از ۹۸۰ هزار نفر در این طرح ثبت نام کرده‌اند.

 

قانون جهش تولید مسکن ۲۵ ماده و ۳۲ تبصره در مجلس یازدهم مصوب شد و در ۲۸ شهریور ۱۴۰۰ توسط رییس‌جمهور برای اجرا، ابلاغ شد.

 

متقاضی و افراد تحت تکفل، فاقد زمین مسکونی یا واحد مسکونی (یکم فروردین ۱۳۸۴ به بعد) بوده و از تاریخ ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ از هیچ‌یک از امکانات نهاد‌های عمومی غیردولتی مربوط به تأمین مسکن شامل زمین، واحد مسکونی و یا تسهیلات یارانه‌ای خرید و یا ساخت واحد مسکونی استفاده نکرده باشد. به عبارتی سبز بودن فرم ‹‹ج›› در استعلام از سامانه مربوطه (موضوع ماده یک آیین‌نامه اجرایی قانون ساماندهی عرضه و تأمین مسکن).

 

* متقاضی متأهل و یا سرپرست خانوار

* زنان خودسرپرست مشروط به داشتن حداقل ۳۵ سال سن.

 

افراد ذیل نیز می‌توانند بدون شرط تاهل و بدون شرط سرپرست خانوار بودن در زمره متقاضیان واجد شرایط قرار گیرند:

 

*نخبگان علمی با معرفی بنیاد ملی نخبگان کشور

*معلولین جسمی، حرکتی با دارا بودن حداقل بیست (۲۰) سال سن و با معرفی سازمان بهزیستی کشور.

*متقاضیان زن متأهل می‌توانند با ارائه تعهد نامه محضری از طرف همسر، مبنی بر پذیرش شرایط واگذای به همسر و به شرط تکمیل اطلاعات فرم ج به نام متقاضی و همسرشان با احراز سایر شرایط قانونی مندرج در شیوه نامه مزبور از مزایا و امکانات این برنامه برخوردار شوند.

*دارای حداقل ۵ سال سابقه سکونت در پنج سال اخیر در شهر موردتقاضا

*سابقه سکونت برای مهاجرین از کلان شهر‌ها به سایر شهر‌های کشور به یک سال کاهش می‌یابد، برای کارمندان دولت که به استناد حکم دستگاه ذی ربط منتقل می‌شوند) به استثناء استان تهران (این سابقه ملاک عمل نخواهد بود.

*در شهر‌های جدید سابقه سکونت حداقل ۵ سال در شهر جدید موردتقاضا و یا در شهر مادر ملاک است و یا سایر شهر‌هایی که به دلیل عدم وجود اراضی دولتی، امکان اجرای طرح وجود ندارد و متقاضیان به سایر شهر‌های مجاور ازجمله شهر‌های جدید معرفی می‌گردند.

* عدم دریافت تسهیلات ساخت یا خرید مسکن از سیستم بانکی از ابتدای سال ۱۳۸۴ تا کنون.

 

متقاضیان واجد شرایط تائید شده در سامانه، باید برای استفاده از واحد‌های مسکونی این برنامه حائز شرایط زیر نیز باشند:

 

*نداشتن منع قانونی برای دریافت تسهیلات بانکی (نظیر چک برگشتی، تسهیلات معوقه و ...).

*توانایی تأمین هزینه ساخت مسکن مازاد بر تسهیلات بانکی بر اساس قیمت تمام‌شده طی مراحل ساخت.

 

نهضت ملی مسکن از آن جهت برای مردم مهم است که بناست به نسبت وسع درآمدی گروه‌های مختلف مردم به لحاظ درآمدی در نظر گرفته شود از این جهت رقم تسهیلات برای ثبت‌نام در این طرح از اهمیت بالایی برخوردار است اما با وجود گذشت ۲۰ روز از ثبت نام هنوز این متغیر قطعی نشده است.

 

در همین راستا  رستم قاسمی روز سه‌شنبه در حاشیه سیزدهمین همایش قیر و آسفالت در جمع خبرنگاران اعلام کرد در شهر تهران برای هر واحد مسکونی ۴۵۰ میلیون تومان تسهیلات با بازپرداخت ۲۰ ساله در نظر گرفته شده است و تیمی از وزارت راه و شهرسازی، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در حال برنامه ریزی برای بازپرداخت اقساط پلکانی هستند.

 

به گفته قاسمی تسهیلات ۳۶۰ هزار میلیارد تومانی هفته گذشته در شورای پول و اعتبار تصویب و به تمام بانک‌ها ابلاغ شد و این تسهیلات برای سال جاری است.  هر سال طبق تورم این تسهیلات افزایش می‌یابد و بانک‌ها در صورت عدم پرداخت این تسهیلات ۲۰ درصد جریمه مالیاتی می‌شوند.

 

ثبت نام ساکنان تهران در سامانه نهضت ملی مسکن نیز با نکاتی همراه است به طوری‌که افرادی که در کلانشهر تهران سابقه سکونت دارند فقط می‌توانند در شهر‌های جدید ثبت نام کنند و بررسی‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر ثبت نام در ۳ شهر جدید (ایوانکی، هشتگرد و پرند) برای متقاضیان فراهم است! این در حالی است بخش عمده‌ای ازساکنان تهران که متقاضی ثبت‌نام در نهضت ملی مسکن هستند، قادر به ثبت نام در شهرهای اعلام شده نیستند چه آنکه اقتضائات شغلی و بعد مسافت و حتی هزینه‌های رفت‌وآمد امکان چنین موضوعی را نمی‌دهد.

 

 

از دیگر موضوعاتی که هنوز مورد بحث است و با وجود نزدیک شدن به پایان زمان ثبت نام هنوز با اماواگر همراه است ثبت نام آقایان مجرد است.

 

رستم قاسمی در تازه‌ترین صحبت‌های خود گفته است طبق قانون فعلی، خانم‌های مجرد بالای ۳۵ سال و زنان سرپرست خانواده، امکان ثبت نام در طرح را دارند، اما با تأکید رئیس جمهور دوشنبه هفته آینده مصوب خواهیم کرد مجرد‌ها می‌توانند ثبت نام کنند چراکه در کشور ما آقایان مسئول تامین مسکن هستند و از حالا مجرد‌ها می‌توانند وارد سامانه شده و ثبت نام کنند، اما زمان تحویل باید ازدواج کرده باشند.

 

وزیر راه و شهرسازی درحالی از امکان ثبت نام آقایان مجرد در سامانه صحبت می‌کند که هنوز گزینه‌ای برای ثبت نام این افراد در سامانه تعبیه نشده است و این افراد همچنان سرگردان هستند.

 

 

یکی دیگر از موارد پر اهمیت در این طرح موضوع آورده افراد است که روز گذشته محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد آورده اولیه متقاضیان در طرح نهضت ملی مسکن برای دهک‌های اول تا سوم ۲۰میلیون تومان و برای سایر دهک‌ها ۴۰میلیون تومان تعیین شده است و به طور کلی آورده متقاضیان نهضت ملی مسکن در ۵ مرحله طی دوره ساخت پرداخت می‌شود.

 

نهضت ملی مسکن در حالی وارد مرحله اجرا شده و هر روز گام جدیدی به جلو بر می‌دارد که هم‌زمان ابهاماتی نیز مطرح می‌شود؛ شرط موفقیت آن، عمل به موقع و پاسخگویی دقیق و شفاف است.