اما و اگر پایین‌ترین نرخ بیکاری ۲۵ ساله
_ روزنامه خراسان نوشت: تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران حاکی از آن است که اگرچه در پاییز امسال، همزمان با کاهش نرخ مشارکت اقتصادی، تعداد بیکاران نیز کاسته شده، اما تغییرات تعداد شاغلان مثبت و تعداد بیکاران منفی بوده است. به این ترتیب نرخ بیکاری پاییز و نیز سالانه (میانگین فصلی) با رسیدن به ۸.۹ و ۹.۱ درصد، به محدوده کمترین ارقام در ۲۵ سال اخیر رسیده است.
گزارش اخیر مرکز آمار ایران از وضعیت شاخص‌های بازار کار کشور حاکی از آن است که در پاییز امسال، ۶۳ میلیون و ۱۵۵ هزار نفر از جمعیت کشور در رده سنی ۱۵ سال و بیشتر قرار داشته اند. از این تعداد، ۲۵ میلیون و ۸۳۸ هزار نفر از نظر اقتصادی فعال یعنی جویای کار (شاغل و یا بیکار) بوده اند.
به این ترتیب نرخ مشارکت اقتصادی نیروی کار که از نسبت جمعیت فعال به کل جمعیت در سن کار به دست می‌آید، ۴۰.۹ درصد محاسبه شده است. از آن جایی که تغییرات فصلی در بررسی شاخص‌های بازار کار موثر هستند، مقایسه نرخ مشارکت پاییز امسال با پاییز سال گذشته نشان می‌دهد که نرخ مشارکت با افت اندک ۰.۵ درصد روبه رو شده است.
نرخ بیکاری به جمعیت فعال اقتصادی که بیکار هستند نسبت به کل جمعیت فعال اقتصادی اطلاق می‌شود. بررسی این رقم در پاییز امسال حاکی از آن است که نرخ بیکاری افراد ۱۵ ساله و بیشتر به ۸.۹ درصد رسیده است. این رقم نیز در مقایسه با پاییز سال گذشته ۰.۵ درصد کاهش را نشان می‌دهد. در این خصوص مقایسه نرخ بیکاری فصلی امسال با نرخ بیکاری سالانه بلندمدت کشور قابل توجه است. نرخ بیکاری سالانه رقمی تقریباً معادل با میانگین نرخ بیکاری فصلی در هر سال است.
به این ترتیب مشاهده می‌شود که میانگین نرخ بیکاری فصلی امسال تا پایان پاییز به ۹.۱ درصد رسیده که در مقایسه با نرخ بیکاری سالانه در ۲۵ سال اخیر (از سال ۱۳۷۶ تاکنون) بی سابقه است. از این رو می‌توان گفت در صورتی که نرخ بیکاری زمستان نیز از میانگین سه فصل امسال چندان بیشتر نباشد، نرخ بیکاری در سال جاری به کمترین رقم در ربع قرن اخیر خواهد رسید.
با این حال، این رکورد الزاماً بیانگر وضعیت مطلوب بازار کار نیست چرا که اولا همزمان با کاهش نرخ مشارکت اقتصادی و خروج نیروی کار از بازار همراه شده است، ثانیاً گزارش ها، از کیفیت نه چندان مطلوب اشتغال در سال‌های جاری حکایت دارد. به گزارش ۱۱ آبان خبرگزاری صدا و سیما، حجت عبدالملکی، وزیر کار در این زمینه با ذکر آمار‌هایی گفته است: حدود ۲.۴ میلیون نفر بیکار در کشور داریم، ۲.۲ میلیون نفر اشتغال ناقص یا ناپایدار دارند، حدود ۲ میلیون نفر ناامید از یافتن کار داریم که جزو جمعیت فعال نیستند، ۹.۷ میلیون نفر با اشتغال کم درآمد روبه رو هستند و همچنین ۴.۵ میلیون نفر هم اشتغال غیر رسمی دارند یعنی بیمه ندارند.
از نسبت‌ها و نرخ‌ها که بگذریم، ارقام مربوط به تعداد شاغلان و بیکاران، در پاییز امسال نشان می‌دهد که در مقایسه با پاییز سال گذشته، تعداد شاغلان با افزایش ۱۲۲ هزار و ۱۱۱ نفری روبه رو شده و به بیش از ۲۳ میلیون و ۵۳۵ هزار نفر رسیده است. از سوی دیگر از شمار بیکاران به میزان بیش از ۱۳۲ هزار نفر کاسته شده و این رقم به حدود ۲ میلیون و ۳۰۳ هزار نفر رسیده است.
این آمار‌ها در شرایطی است که وزیر کار، ۷ دی ماه گفته بود: «در سه ماه گذشته، ۲۱۷ هزار فرصت شغلی ثبت شده است.» به این ترتیب فاصله ۹۵ هزار نفری بین اشتغال ایجاد شده مرکز آمار و ادعای وزیر کار مشاهده می‌شود.
