جای خالی فرهنگ و هنر در نمایشگاه اکسپو/ضرورت ورود وزارت فرهنگ در بخش اجرایی این رویداد مهم
- در میان تمامی نمایشگاه های جهان، نمایشگاه جهانی (World's Fair or Universal Expositions) ملقب به اکسپو مجموعه نمایشگاههایی است که هر چند سال یک بار در کشورهای مختلف جهان برگزار میشود.
اکسپو رویدادی است که هر پنج سال یکبار و هر بار در کشوری متفاوت برگزار میشود. اهمیت این نمایشگاه و پیامدها و برآیندهای آن برای کشورهای جهان آن چنان ارزشمند است که امروزه اکسپوها سومین رویداد مهم دنیا پس از مسابقات جام جهانی فوتبال و بازیهای المپیک بوده و نام «المپیک فرهنگ ملل» را برای آن برگزیده اند.
این نمایشگاه پیشگاهی است برای نمایش گذشته، اکنون و آینده کشورها که در آن دستاوردهای اجتماعی، اقتصادی، علمی و پیشینه فرهنگی و دورنمای توسعه کشورها به نمایش گذاشته میشود.
ایران طی سالهای گذشته در این نمایشگاه حضور مستمری داشته اما نکته مهم درباره حضور ایران در اکسپوهای مختلف این است که با وجود اهمیت ویژه بخش فرهنگی اما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هیچ نظارت مستقیمی برای حضور در این رویداد جهانی نداشته است چراکه مسئولیت بخش اجرایی این نمایشگاه تا کنون زیر نظر وزارت صمت انجام شده است.
به طور کلی طی سالهای گذشته وزارت صمت تصمیم گیرنده اصلی و نهایی درباره نمایشگاه اکسپو بوده و معمولا شاهد آن بودیم که این نمایشگاه برای کشور ما بیشتر از منظر اقتصادی، فناوری و تکنولوژی مهم بوده است، به نوعی نمایشگاهی که بخش فرهنگی مهمترین رکن و اساس آن است همیشه از این درگاه مورد بی توجهی واقع شده است.
با توجه به فرهنگ غنی ایرانی اسلامی و همچنین تاکیدات ویژه رهبر معظم انقلاب طی سالیان گذشته مبنی بر شناساندن این فرهنگ در سطح بین الملل این بیتوجهی به تاثیر بخش فرهنگی در اکسپوهای گذشته اتفاقی است که باید دید چرا و چگونه رخ داده است.
این بیتوجهی در حالی رخ میدهد که در این نمایشگاه همواره شاهد آن بوده ایم که کشورهای دیگر در ابتدا به امر به معرفی فرهنگ و تاریخ دیرینه خود مشغول بودهاند اما غرفه های ایرانی صرفا به تبلیغ و معرفی برخی محصولات غیر فرهنگی مشغول بوده است.
طبیعتا با واگذاری بخش امور اجرایی نمایشگاه اکسپو به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میتوانیم در دورههای آتی این رویداد جهانی تاثیری چشمگیر داشته باشیم و به مهمترین مقوله این رویداد که همانا معرفی فرهنگ کشورهاست اهمیتی ویژه بدهیم.
حال اهمیت دادن به بخش فرهنگی به چه نحو می تواند تاثیر حضور کشور ایران در اکسپو را پررنگ تر نماید؟ در اولین گام برگزاری این رویداد در غرفه هایی صورت می گیرد که چیدمان و ساخت ظاهری آنها بر عهده کشور میهمان است، این بخش می تواند کاملا با بهره گیری از معماری، طراحی و چیدمان زیبا توسط آثار تجسمی ایرانی اسلامی نمایی تازهای از ایران اسلامی مدرن را به جهان نشان دهد، اتفاقی که تا امروز مغفول مانده است، استفاده از این معماری در غرفه های نمایشگاهی قطعا بستر خوبی را برای عرضه کالاهای غیرفرهنگی و اقتصادی فراهم می آورد که فقط و فقط با بهرهگیری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از هنرمندان در بخشهای مختلف قابل اجراست.
بخش مهم دیگر بها دادن به ادبیات کشور است، بهره گیری از نظرات کارشناسانه اساتید فن در حوزه ادبیات جای خالی بعدی اکسپو است، طبیعتا ترجمه آثار مطرح ایرانی به زبانهای مختلف و عرضه آنها در اکسپو می تواند جهانیان را با ادبیات روز کشور آشنا کند.
این اتفاق یعنی بها دادن به بخش فرهنگی تمامی بخشها همچون تجسمی، موسیقی و غیره امکان پذیر است، البته در این راه وزارتخانه های دیگر نیز میتوانند ورود داشته باشند اما راس هرم قرار دادن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تصمیم گیری درباره حضور کشور در اکسپوهای آتی می تواند آینده روشن تری را از حضور بین المللی ایران در رویدادهای بزرگ این چنینی ترسیم نماید.