تپش تمیز نیروگاه طرشت در قلب تهران/ خداحافظی ۵۰ ساله با مازوت در نیروگاه طرشت

- نفیسه عبداللهی - در یک روز سرد زمستانی وقتی وارد نیروگاه ۶۲ ساله در غرب پایتخت شدیم؛ «حسرت» و «غرور» توامان به سراغمان آمد؛ حسرت از آن جهت که به واسطه بی‌لیاقتی سلسله قاجار و دودمان پهلوی کشور عزیزمان حداقل دو سده از چشیدن طعم استقلال و خودکفایی در حوزه‌های مختلف از جمله اقتصادی بی‌نصیب بود و طبعاً این کشور‌های غربی بودند که در ازای مکیدن خون ملت ایران اقدام به انتقال و ساخت برخی تجهیزات و واحد‌های اقتصادی در کشورمان کردند؛ این حسرت با دیدن هر قطعه و وسیله‌ای که به قول مهندس همراه، ساخت فلان کشور است خودنمایی می‌کرد، اما وقتی دیدیم روی یکی از ژنراتور‌ها تاریخ ساخت آن به میلادی سال ۱۹۵۶ میلادی درج شده بود، این حسرت چندین برابر شد.

 

نیروگاه طرشت در سه حوزه تولید برق، آموزش سیمولاتور و مجوز‌های تولید پراکنده فعالیت دارد و واحد‌های تولید ۴ واحد بخار در مجموع با ظرفیت ۴۰ مگاوات و یک واحد گازی به ظرفیت اسمی ۲۵ مگاوات می‌باشد.

به گفته معاونت مهندسی و برنامه ریزی، آقای مهندس حسن‏‌آهی، با توجه به وضعیت واحد‌های در حال ساخت، سال آینده ۶ واحد پایه گازسوز و در مجموع سه بخش تولیدی در نیروگاه وجود خواهد داشت. یک بخش شامل دو واحد بخار به ظرفیت ۲۰ مگاوات و یک واحد گازی به ظرفیت ۲۳ مگاوات است؛ بنابراین در مهر ۱۴۰۱، ۸۳ مگاوات برق وارد مدار خواهد شد.

در ادامه بازدید از واحد گازی نیروگاه متوجه شدیم، فرایند توسعه از اواخر سال ۹۴ آغاز شده است به طوری که شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی تصمیم گرفته واحد گازی که در عنبرآباد کرمان بلااستفاده باقی مانده بود را در نیروگاه طرشت مستقر کند بنابراین در همان سال تجهیزات به نیروگاه طرشت منتقل شد. اواخر سال ۹۵ کار‌های اجرایی و ساختمانی آن انجام و در مرداد ۱۳۹۸ بهره‌برداری از این واحد گازی آغاز شد. در سال ۱۳۹۹ سیستم مدیای جدید روی آن نصب شد که حدود ۱۰ تا ۱۳ درصد افزایش تولید برق را برای واحد ما به همراه داشت.

بار‌ها شنده‌ایم بعد از سربالایی، سرازیری هست و تحریم‌ها که حکم همان سربالایی را دارند، به واسطه زحمات طاقت‌فرسای دانشمندان جوان این کشور، به سراریزی تبدیل شده‌اند. سیستم کنترل واحد گازی طرشت یکی از همین مصادیق هست که کاملا بومی سازی شده است و این بومی سازی نتیجه یک تلاش شبانه روزی است. طبق گفته مهندس امیرحسین حسن آهی معاون فنی مهندسی و برنامه ریزی که همراه ما در حال توضیح بود، قطعات سیستم کنترلی واحد گازی را از روی این دستگاه برداشته بودند، وقتی واحد به نیروگاه طرشت منتقل شد، دو فقره از قطعات مهم کنترلی آن وجود نداشت. یک شرکت دانش بنیان داخلی سیستم کنترلی این واحد گازی را بومی کرد و حتی کیفیت آن از سیستم‌های شرکت هیتاچی (ژاپن) بهتر است.

از دیگر موضوعاتی که بار‌ها تیتر می‌شود این است که نیروگاه‌های تهران، از سوخت مازوت (نفت کوره) استفاده می‌کنند. این موضوع را هم از آقای مهندس جویا شدیم و پاسخ شنیدیم زمانی که نیروگاه طرشت ساخته شد خارج از منطقه مسکونی شهر تهران و مازوت سوز بود، اما به مرور زمان و با توسعه شهرنشینی نیروگاه طرشت در بافت مسکونی قرار گرفت. همین باعث شده تا از ۵۰ سال گذشته تا کنون از سیستم مازوت در آن استفاده نشود و از گاز برای سوزاندن استفاده کنند؛ بنابراین استفاده از مازوت در نیرگاه طرشت هرگز صحت ندارد.

البته به منبع آب مصرفی نیروگاه هم ورود کردیم. این نیروگاه به خاطر قدیمی بودن مصرف آب نسبتا بالایی دارد و در مجموع به ازای تولید هر مگاوات برق، حدود ۳ متر مکعب آب مصرف می‌کند، اما با راه‌اندازی واحد‌های گازی این موضوع کاملا اصلاح خواهد داشت.

روزی که تیم خبری میزان در حال بازدید از بخش‌های مختلف نیروگاه طرشت بود، این نیروگاه در مدار قرار نداشت و در حال تعمیرات (اورهال) بود. طبق گفته مهندس امیرحسین حسن‏‌آهی، نیروگاه‌هایی که راندمان پایین و زیر ۱۰۰ مگاوات دارند، فقط ۵ ماه از سال در مدار تولید قرار دارند و با توجه به کمبود برقی که پارسال وجود داشت از ۱۶ فروردین تا ۱۰ مهر واحد طرشت در مدار قرار داشت.

همچنین مهندس حسن آهی خاطرنشان کرد که قرار است ۶ واحد پایه گازسوز در این نیروگاه نصب شود که ظرفیت هرکدام حدود ۱۰ مگاوات است. واحد‌های جدیدی که ما می‌آوریم حدود ۴۹ درصد راندمان دارند که عدد قابل قبولی است.

در پایان بحث وارد عدالت حکمرانی انرژی شدیم که مهندس، پلکانی شدن تعرفه‌ها را کار عاقلانه‌ای دانست و معتقد بود برق در کشور ما بسیار ارزان است و به همین دلیل برق به راحتی هدر می‏رود؛ لذا پلکانی شدن تعرفه‌ها می‌تواند به مصرف بهینه برق کمک شایانی کند.