89 درصد محتوای شبکه‌های اجتماعی موبایل غیراخلاقی‌اند/ تنها راه نجات اتکا به تولید نرم‌افزارهای داخلی است
:روح‌الله مومن‌نسب کارشناس فضای مجازی با بیان اینکه 89 درصد محتوای شبکه‌های اجتماعی موبایل غیراخلاقی‌اند تنها راه مقابله را تولید نرم افزارهای داخلی می داند.
به گزارش نحوه به‌کارگیری فن‌آوری‌های ارتباطی از جمله شبکه‌های اجتماعی یکی از موضوعات مهمی بود که در جلسه مسئولان عالی قضایی از سوی رئیس دستگاه قضایی کشور مطرح شد. خروج اطلاعات شخصی کاربران در شبکه‌های اجتماعی به بیرون از کشور و فراهم شدن امکان جاسوسی از جمله مخاطرات مهمی بود که آیت الله آملی لاریجانی بدان اشاره کردند و دستگاه قضا را موظف به برخورد با نقض‌کنندگان حریم شخصی افراد دانستند. از اینرو برای آگاهی بیشتر مخاطبین این شبکه‌های اجتماعی و همچنین بررسی مصادیق مجرمانه‌ای که در این شبکه‌های اجتماعی اتفاق می‌افتد، به گفت‌وگو با روح‌الله مومن‌نسب کارشناس فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی پرداخته‌است که مشروح آن در اختیار شما قرار می‌گیرد.
در این شبکه‌ها شاهد ضایع شدن حقوق مردم هستیم نه‌استیفای حقوق آنان
آقای مومن‌نسب در حال حاضر با انواع و اقسام شبکه‌های اجتماعی مواجه هستیم که باعث شدند همه اقشار جامعه از دانش‌آموزان و دانشجویان گرفته تا برخی از مسئولین کشور وقت خود را برای مدتی در آن‌ها بگذارند و به نوعی این شبکه‌ها جزئی از زندگی‌شان شده‌است. به اعتقاد شما اگر در این شبکه‌های اجتماعی حقی از شخصی ضایع شود تا چه اندازه می‌توان حقوق مردم را استیفا کرد؟
شبکه‌های اجتماعی یکی از انواع محصولات فناوری اطلاعات است که زیر شاخه‌های مختلفی دارد؛ شبکه اجتماعی تلفن همراه، شبکه‌های اجتماعی میکروبلاگ ها، چت روم ها و ... که رسانه‌های کاربر محور هستند در دنیا و در ایران وجود دارد. شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه از چند فناوری مبتنی بر گوشی استفاده می‌کنند و یک جور اپراتور مجازی است و با این اپراتورها می‌توان مکالمه صوتی، تصویری و متنی داشت ولی مثل اپراتورهای همراه اول یا ایرانسل نیستند که اگر کسی برای شما مزاحمت ایجاد کرد قابل پیگیری باشد. در بعضی از این شبکه‌های اجتماعی مثل وایبر که سرور آن در خاک رژیم صهیونیستی است و رئیس آن یک افسر موساد است و صددرصد جاسوسی است حقوق مردم قابل استیفا نخواهد بود. همینطور در واتس‌آپ، اینستاگرام و فیس‌بوک. در نتیجه به راحتی می‌توان به سئوال شما پاسخ داد که با این وضعیت که در این اپراتورها وجود دارد چگونه می‌توان حقوق مردم را استیفا کرد آن‌چه که ما در این شبکه‌ها شاهد هستیم تنها ضایع شدن حقوق مردم است نه‌استیفای حقوق آنان.
البته در کنار عدم استیفای حقوق مردم در این شبکه‌های اجتماعی، شاهد هستیم که بعضا محتوای مجرمانه‌ای در این شبکه‌ها وجود دارد. برخی در این شبکه‌ها به توهین برخی افراد دیگر می‌پردازند و یا بعضا مسایل خلاف اخلاق در این شبکه‌های اجتماعی از جمله وایبر اتفاق می‌افتد. اگر ممکن است به عنوان کسی که وضعیت این شبکه‌ها را رصد می‌کنید کمی در رابطه با مصادیق و محتوای مجرمانه‌ای که ممکن است در این شبکه‌ها اتفاق بیفتد و معاون اول رئیس قوه‌قضائیه نیز در نامه‌ای به وزیر ارتباطات به دلیل این محتوای مجرمانه شبکه‌های اجتماعی خواستار مسدودسازی این شبکه‌ها شدند، توضیح دهید.
وقتی خوب نگاه می‌کنیم و ترکیب اعضای شورای عالی فضای مجازی را نیز می‌بینیم؛ متوجه خواهیم شد که تقریبا یک خلاصه‌ای از تمام مسئولین کشور در این شورا عضو هستند. یعنی شما می‌بینیدکه رئیس جمهور در فضای حقیقی از مقام معظم رهبری حکم می‌گیرد و در فضای مجازی هم به عنوان رئیس شورای مجازی، رئیس قوه‌قضائیه و مقننه نیز همینطور و معنی این کار این است که فضای مجازی کاملا در قد و پیکر فضای حقیقی است. خب طبیعی است که هر جرمی در جغرافیای هر کشوری اتفاق بیفتد بر اساس قوانین همان کشور این جرم باید قابل رسیدگی باشد و هر قانونی در فضای حقیقی داریم در فضا مجازی هم قابل اعمال است و در همه دنیا همینطور است.
اشاعه فحشا در شبکه‌های اجتماعی
به عنوان مثال بر اساس بند 2 ماده 6 قانون مطبوعات، اشاعه فحشا و منکرات و تشویق به فساد و فحشا جرم محسوب می‌شود. این موضوع در ماده 15 قانون جرایم رایانه‌ای و ماده 639 قانون مجازات اسلامی نیز وجود دارد. الان شاهد هستیم که در برخی از این شبکه‌های اجتماعی دعوت به فساد و فحشا به صورت عمومی صورت می‌گیرد؛ مثلا یک شبکه اجتماعی در حال حاضر هست که مخصوص موارد خلاف اخلاق است، هر اتفاقی که در این شبکه می‌افتد دعوت به فساد است که نص صریح قانون می‌شود.
استفاده ابزاری از افراد
مسئله بعد استفاده ابزاری از افراد اعم از زن و مرد است. عده‌ای در این شبکه‌های اجتماعی افراد را فریب می‌دهند. بارها در این زمینه طرح شکایت شده‌است. از آن‌جایی که در این شبکه‌ها تنها شماره مشخص است به راحتی افراد می‌توانند مورد سوءاستفاده قرار گیرند. آقا به اسم یک خانم ارتباط برقرار می‌کند و آن خانم هم نمی‌داند با یک آقا در ارتباط است. آرام‌آرام این ارتباطات ادامه پیدا می‌کند و منجر به یک قرار فیزیکی در منزل آن آقا می‌شود. بعد وقتی به خانه آن فرد می‌رود تازه متوجه می‌شود که همه این اتفاقات فریب بوده‌است. پرونده‌هایش در دادگستری موجود است که متعدد این اتفاق افتاده‌است به خصوص قشر دانش آموز که قدرت تشخیص ندارند و در این فضا خیلی فریب می‌خورند.
محتوای نامشروع توهین به مقدسات
توهین به جنس زن، محتوای نامشروع توهین به مقدسات بند 1 ماده 6 قانون مطبوعات نیز از جمله مصادیق مجرمانه‌ای است که در این شبکه‌ها اتفاق می‌افتد. بنده خودم به محض اینکه برای بررسی به این شبکه‌ها وارد شدم تعداد زیادی مباحث غیراخلاقی دیدم که خود این شبکه پیشنهاد می‌دهند. اهانت به دین اسلام بند 7 ماده 6 قانون مطبوعات و ماده 513 قانون مجازات اسلامی و اهانت به انبیای اسلام متاسفانه در این فضاها زیاد دیده می‌شود.
تبلیغ به نفع گروه‌های مخالف اسلام
تبلیغ به نفع گروه‌های مخالف اسلام و سازمان مجاهدین خلق که از طریق این شبکه‌ها به شدت در حال یارگیری هستند و به صورت متمرکز و پرحجم کار می‌کنند. مثلا بهائیت و وهابیت تمام انرژی‌شان را روی شبکه‌های اجتماعی گذاشته‌اند و از طریق این شبکه‌ها تبلیغ می‌کنند. شمامی‌بیند در خانه خودتان بچه شما جذب یکی از این فرقه‌ها شده و شما اصلا خبر ندارید و تا جایی پیش می‌رود که یکی از تروریست‌های دانشمندان هسته‌ای بچه‌ای می‌شود که خانواده‌اش فکر می‌کردند در اتاق نشسته و بچه آرامی است ولی در این فضای مجازی آموزش دیده بوده‌است.
نقل مطلب از بعضی گروه‌های مخالف با اسلام از خارج از کشور خیلی زیاد در این شبکه‌ها وجود دارد. الان تمام شبکه‌های ماهواره‌ای در این شبکه‌های اجتماعی اکانت دارند و با کاربران ارتباط می‌گیرند و علیه اسلام و جمهوری اسلامی ایران اقدام می‌کنند.
اهانت به حضرت امام‌خمینی (ره) و مقام‌معظم رهبری و مراجع‌تقلید
اهانت به حضرت امام‌خمینی(ره) و مقام‌معظم رهبری و مراجع‌تقلید طبق ماده 514 قانون مجازات اسلامی که در قانون جرم‌انگاری شده‌است در این شبکه‌ها دیده می‌شود. در این فضا به شدت یک موج اهانت به حضرت امام(ره) ایجاد می‌شود و بعد می‌بینیم افرادی که مطلب اصلی را منتشر می‌کنند در خارج از کشور هستند و ما تنها به کسانی دسترسی داریم که این مطلب را در این شبکه‌ها بازنشر می‌دهند و آن فرد اصلی که این مطالب را منتشر می‌کند همچنان با جوانان این سرزمین در ارتباط است و در کشور مجرم‌سازی می‌کند. این مجرم‌سازی باعث می‌شود ما برای مقابله با جرم مجبور شویم با بدنه جامعه درگیر شویم و این درگیری حتما باعث ایجاد نارضایتی شده و این نارضایتی قطعا به نفع آن شخصی است که این کار را انجام داده و هیچ آسیبی نیز به او وارد نمی‌شود.
محتوای مجرمانه علیه امنیت و آسایش ملی
مسئله بعد محتوای مجرمانه علیه امنیت و آسایش ملی است. مثلا تشکیل گروه در فضای مجازی یا هرگونه تهدید به بمب‌گذاری برای بر هم‌زدن امنیت کشور موضوع ماده 498 قانون مجازات اسلامی است. بر هم زدن آسایش و امنیت مردم بر اساس قانون جرم است ولی در این فضا به راحتی می‌توان گروهی ایجاد کرد درحالی‌که بر اساس ماده 10 قانون احزاب هرکسی بخواهد فعالیت حزبی کند باید از وزارت کشور مجوز بگیرد. ما گروه‌های مخالف نظام خیلی در این شبکه‌ها داریم که متاسفانه یارگیری می‌کنند و هیچ مجوزی هم ندارند. مثل اینکه یک گروه سیاسی معاند با نظام در خارج از کشور بیاید در ایران شعبه بزند و در شرایط خاص مثل انتخابات بتواند حتی در فرآیند انتخابات تاثیرگذار باشد که این بر اساس قانون جرم است.
اخلال در وحدت ملی از طریق طرح مسایل نژادی و قومی
براساس بند 1 ماده 6 قانون مطبوعات انتشار محتوا علیه اصول قانون اساسی، بند 12 ماده 6 قانون مطبوعات تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی، ماده 15 قانون مجازات اسلامی اخلال در وحدت ملی ما بین اقشار جامعه به ویژه از طریق طرح مسایل نژادی و قومی بند 4 ماده 6 قانون مطبوعات؛ جرم محسوب می‌شود. شما می‌بینید در این فضا جدایی‌طلب‌ها به شدت دارند در منطقه‌های خودشان یارگیری می‌کنند و به تبلیغ مسایل قومیتی می‌پردازند تا فضای آرام کشور را برهم بزنند.
دسترسی شبکه‌های اجتماعی به کاربر بیشتر از دسترسی کاربر به آن‌هاست
خب پس با این مصادیقی که شما اشاره کردید به خوبی مشخص است که بر طبق قوانین باید با این مصادیق مجرمانه برخورد شود. آیا با توجه به اینکه سرور این شبکه‌ها در خاک یک کشور دیگر وجود دارد ما می‌توانیم به جز مسدودسازی اقدام دیگری انجام دهیم کمااینکه من شنیده‌ام برخی از کشورها این شبکه‌های اجتماعی را بسته‌اند؟
بله کشورهایی هستند که اکثر این شبکه‌ها را مسدود کرده‌اند و نوع دیگری نمی‌توان با این شبکه‌ها برخورد کرد چون بستر این شبکه‌ها بر اساس دامین نیست و IPمحور است نمی‌توانیم حتی یک عکس را در آن‌ها ببندیم. باید در ابتدا محتوای آن کد شود و کد باید رمزگشایی گردد و محتوا آنالیز شود تا بتوان یک عکس را فیلتر کرد. مسئله بعد این است که اگر به گفته فرمانده نیروی انتظامی ما در این شبکه‌ها رصد هم داشته باشیم و تمامی محتوای اینها را آنالیز کنیم نهایتا می‌توانیم تنها تماشاچی باشیم و می‌توانیم ببنیم یک نفر با چه کسانی ارتباط دارد؛ مثل این می‌ماند که توزیع‌کنندگان مواد مخدر آزاد باشند و ما تنها به دنبال مصرف‌کنندگان برویم.
یک مسئله‌ی دیگری که وجود دارد این است که شما می‌خواهید دسترسی مردم را به این شبکه‌ها ببندید ولی اینطور نیست این شبکه‌های اجتماعی اشرافشان بر کاربر بیشتر است. در واقع دسترسی آن‌ها به کاربرها بسته می‌شود نه دسترسی کاربرها به آن‌ها. آن‌ها الان این دسترسی را دارند که وارد فضای خصوصی افراد شوند و به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما تبدیل شده‌اند.
نه تنها قوه‌قضائیه بلکه همه قوا باید به بحث شبکه‌های اجتماعی ورود پیدا کنند
طبق نکاتی که شما در بالا بدان اشاره کردید ما با انواع و اقسامی از مصادیق مجرمانه در این فضا مواجه هستیم که بر اساس قانون، قوه‌قضائیه می‌تواند به این جرایم رسیدگی کند ولی وقتی بحث نظارت بر این شبکه‌ها مطرح می‌شود هجمه زیادی وارد می‌شود که مثلا مسئولین ما با ورود تکنولوژی مخالف‌اند، تحلیل شما از این مباحث که امروزه در بسیاری از شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود چیست؟ البته خیلی از مسئولین نیز نگران هستند که با مسدودسازی این شبکه‌های جلوی ورود تکنولوژی به ایران گرفته می‌شود آیا واقعا این‌گونه‌است؟
مباحثی که ما در فضای مجازی با آن درگیر هستیم مربوط به یک یا ده مورد نیست پس همه قوا باید به این بحث ورود پیدا کنند. قوه‌مجریه بر اساس قانون اساسی باید حافط منافع ملی مردم و حریم خصوصی ان‌ها باشد. به اعتقاد من افرادی که عضو این شبکه‌ها می‌شوند اغلب به واسطه جهل‌شان است که عموما محصول را با تکنولوژی اشتباه گرفتند.
ما باید شبکه‌های اجتماعی خودمان را از طریق محصول خودمان بسازیم
ببیند شما می‌گویید شبکه اجتماعی و سریع همه ذهن‌ها می‌رود به سمت وایبر و اینستاگرام، درحالی‌که اینها یک محصول هستند و ما باید شبکه‌های اجتماعی خودمان را از طریق محصول خودمان بسازیم. آن‌ها بر اساس باورهای خودشان یک محصول از طریق فناوری اطلاعات ایجاد کرده‌اند که شخصی‌سازی شده‌است. برای آن‌ها خیلی از هنجارها و ناهنجاری‌های ما وجود ندارد. حجاب برای آن‌ها به عنوان یک هنجار مطرح نیست یا از هم گسیختگی خانوادگی در غرب یک چیز عادی است، منتهی در ایران این مسایل جزو مولفه‌های هویت ملی ایران است. یکی از مسئولین هفته پیش گفته بود فیس‌بوک، وایبر و واتس‌آپ فناوری‌های روز جهان هستند در صورتی که من می‌خواهم بگویم اینگونه نیست. این حرف‌ها به دلیل عدم شناخت از این فضا گفته می‌شود. این‌هایی که اسم برده شد محصول فناوری هستند که موفق شده با آن لابی صهیونیستی طوری جا بیفتد که وقتی می‌گوییم شبکه اجتماعی منظور فیس‌بوک است و خودشان فناوری نوین نیستند.
مسدودسازی این شبکه‌ها به معنای عدم دسترسی مردم به شبکه‌های اجتماعی نیست
اگر قوه‌قضائیه حتی تصمیم بگیرد همه اپراتورهای تلفن همراه را مثل خیلی از کشورهای دیگر چون چین و روسیه مسدود کند، معنی‌اش این نیست که دسترسی مردم به همه شبکه‌های اجتماعی بسته می‌شود. ما همین الان بیش از 100 شبکه اجتماعی ایرانی در کشور داریم. شاید بیش از ده مورد هم شبکه اجتماعی موبایل داریم که به تعداد اینها نیز اضافه می‌شود؛ یعنی ما مثل وایبر در کشور نرم‌افزار گفتگو، قاصدک و انار را داریم یا مثل اینستاگرام نرم افراز لنزور را داریم که کارکردن آن خیلی بهتر از اینستاگرام است.
وقتی جرم اتفاق بیفتد قوه‌قضائیه مستقیما باید ورود پیدا کند
از سوی دیگر در رابطه با انتقاد برخی از افراد به ورود قوه‌قضائیه در این زمینه باید بگویم تعداد زیادی قانون داریم که مستقیما مصداق آن در فضای مجازی دیده می‌شود؛ یعنی اینها جرم مشهود است که وقتی اتفاق می‌افتد، قوه‌قضائیه از ضابط قضایی تا مقام قضایی باید مستقیما ورود پیدا کند و به سرعت جلوی آن را بگیرد، پس دغدغه مسئولین قضایی کشور در این زمینه کاملا به‌جاست.
مطالب ما در سرور شبکه‌های اجتماعی ذخیره می‌شود
آقای مومن‌نسب رئیس قوه‌قضائیه در شورای عالی قضایی مطرح کردند که این نرم‌افزارها مخاطراتی دارد که یکی از آن‌ها جاسوسی است ولی هنوز هم در سطح جامعه وقتی این حرف مطرح می‌شود بعضی می‌گویند من اطلاعات محرمانه‌ای ندارم که کسی بخواهد از آن جاسوسی کند اگر غیر از این است پس هدف حضور گسترده وایبر اسرائیلی در کشور ما چه می‌تواند باشد؟ قطعا آن‌ها برای خدمت‌رسانی به ایران کاری انجام نمی‌دهند.
رئیس محترم قوه‌قضائیه در نظراتشان که بسیار کارشناسی بود، به خوبی اشاره کردند که تمام مطالب مردم ما توسط سرورهای خارجی قابل رصد است. البته نه تنها قابل رصد است بلکه همه اطلاعات ما قبل از اینکه خودمان یا دوستانمان ببینیم در سرور آن‌ها ذخیره می‌شود. یک فیلم در وایبر می‌فرستید، این فیلم در ابتدا روی سرور وایبر در رژیم صهیونیستی ذخیره می‌شود و نفر بعد که می‌خواهد این فیلم را ببنید باید آن را از سرور دانلود کند؛ یعنی علاوه بر رصد، اطلاعات را در بسته مهمی که در اختیارشان است ذخیره می‌کنند.
دومین منبع مالی شبکه‌های اجتماعی از طریق فروش اطلاعات است
هدف‌شان از این کار چیست؟ بعد با این اطلاعات چه می‌کنند؟
ببینید دومین منبع مالی این شبکه‌های اجتماعی از طریق فروش اطلاعات به کشورهای دیگر است. یعنی اطلاعات افراد را جمع می‌کنند، دسته بندی کرده و به کشورهای دیگر می‌فروشند. مثلا سازمان موساد و سیا اطلاعات مردم ایران را از این شبکه‌ها می‌خرد تا بتواند جاسوس پرورش دهد و به ایران بفرستد. سایت توئیتر در گزارشی گفته بود که من در شش ماه گذشته به 55 کشور اطلاعات کشورهای دیگر را فروخته‌ام. خب این شده یک نوع تجارت اطلاعات و جاسوسی که دارد اتفاق می‌افتد.
فرض بگیرد این کاربرانی که در این شبکه‌های اجتماعی عضو هستند بگویند ما اطلاعات خاصی نداریم ولی همین‌که وارد این شبکه‌ها می شوند در همان اول عضویت‌شان به 450 سئوال پاسخ می‌دهند و این کار به آن‌ها این امکان را می‌دهد که از این اطلاعات استفاده کنند. این را باید توجه کرد که یک انسان شاید خودش اطلاعات محدودی در زندگی‌اش داشته باشند که بگوید مثلا این اطلاعات بی‌ارزش است ولی ایا اطلاعات اطرافیانش نیز بی‌ارزش است.
با نصب وایبر هر عکسی که با دوربین گوشی بیندازید در سرور وایبر ذخیره می‌شود
اطلاعات اطرافیان چگونه از طریق این شبکه‌ها می‌تواند در اختیار سرویس‌های جاسوسی قرار بگیرد؟
این شبکه‌ها در صفحه درخواست عضویت‌شان سئوالاتی را مطرح می‌کنند که نشان می‌دهد با عضویت ما در این شبکه آن‌ها دسترسی به میکروفن، دوربین و حتی دفترچه تلفن ما دارند. شما وقتی وایبر را در گوشی نصب می‌کنید، از آن به بعد هر عکسی با دوربین‌تان بگیرید یک کپی از آن حتی اگر به اینترنت دسترسی هم نداشته باشید در فولدر وایبر ذخیره می‌شود و به محض اینکه به اینترنت دسترسی پیدا کنید، در سرور وایبر آپلود می‌شود. در سئوال‌های اولیه‌اش نوشته که من بتوانم هر شماره‌ای را که خواستم از گوشی شما حذف کنم یا تغییر دهم که معلوم نیست این دسترسی‌ها را برای چه می‌خواهد. من بررسی کردم و دیدم وایبر در ابتدا 40 دسترسی را از شما می‌گیرد که نشان می‌دهد جسم گوشی شما در دست شماست ولی کنترل و روح گوشی در دست آن‌هاست. نرم‌افزار تانگو از طریق گوشی شما پیامک برای دیگران می‌فرستد بدون اینکه حتی در پیام‌های ارسالی شما قابل مشاهده باشد. این شماره‌ها در سرور خودش وجود دارد و از این طریق درآمد برای خودش جذب می‌کند. بعد شما می‌بینید که مصرف پیامک‌تان خیلی بالا رفته‌است.
افزایش سرعت اینترنت در ایران بُرد بُرد به نفع امریکاست
ببنید آمریکا ایران را تحریم فلج‌کننده کرده‌است و هنوز هم ادامه دارد، خب در اوج تحریم در فاصله سال های 89 تا 91 رئیس‌جمهور آمریکا در کنگره، بودجه جنگ نرم علیه ایران را گزارش داد و گفت من این بودجه را صرف ورود اینترنت به کشور ایران کرده‌ام. در آن زمان سرنگ پلاستیکی بیمار ما روی تخت بیمارستان تحریم بود ولی آخرین تکنولوژی وارد ایران میشد. مگر ما تحریم نیستیم چرا در زمان تحریم کارخانه‌ها برای صادرات موبایل به ایران جریمه نشدند. چرا آقای اوباما در پیام نوروزی‌اش می‌گوید باید سرعت اینترنت و پهنای باند در ایران افزایش پیدا کند؟ چون اینترنت ما زیرساخت‌هایش ملی نیست، افزایش سرعت اینترنت در ایران بُرد بُرد به نفع امریکاست. هرچقدر این اینترنت سرعتش بیشتر شود نشان می‌دهد که وابستگی ما توسعه پیدا کرده‌است؛ یعنی ما پیشرفت در وابستگی داشته‌ایم نه پیشرفت در فناوری. اینها اشتباهات استراتژیکی است که بعضا مسئولین ما نیز دچار آن می‌شوند. ما می‌دانیم که امکان ندارد اینها به مردم ایران خدمت ارائه دهند، بلکه می‌خواهند وابستگی ایران را به خودشان بیشتر کنند و بانک اطلاعات جهانی‌شان را برای جاسوسی راه‌اندازی نمایند.
توصیه رئیس‌جمهور آمریکا به یک دانش‌آموز آمریکایی
اوباما به یکی از مدرسه‌های امریکایی می‌رود، یکی از دانش‌آموزان از او می‌پرسد که من در آینده می‌خواهم رئیس‌جمهور شوم چه کار باید کنم و او می‌گوید عضو هیچ شبکه اجتماعی نشوید چون اطلاعاتی که در این شبکه‌ها می‌گذارید در آینده علیه شما استفاده می‌شود. یا خانم میشل اوباما می‌گوید این شبکه‌ها اصلا برای ما ساخته نشده‌است. در واقع در آمریکا قانون شده که دسترسی به شبکه‌های اجتماعی برای افراد زیر 18 سال ممنوع است بعد در کشور ما این وضعیت وجود دارد. یکی از دوستان من مدتی در آمریکا زندگی می‌کرد و می‌گفت من در آمریکا راحت یک اینترنت مخصوص کودکان داشتم و با خیال راحت آن‌ها به اینترنت دسترسی داشتند ولی در ایران به حدی دسترسی‌ها راحت است که من مجبور شدم اینترنت را جمع کنم.
در کشور انگستان اینترنت خانواده‌پسند با دستور نخست‌وزیر انگستان راه‌اندازی شد. از کامرون پرسیدند که این چه نوع اینترنتی است، گفت هرچیزی که برای زیر 18 سال ممنوع است برای همه مردم ممنوع است؛ چون ما نگران هستیم حتی کودکان بروند از اینترنت پدر و مادرشان استفاده کنند.
قانون‌شکنی وزارت ارتباطات در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات
چنین شرایطی در کشور ما نیز می‌تواند فراهم باشد؟ یعنی ما هم می‌توانیم بر اساس تکنولوژی‌های که در کشور داریم دسترسی اینترنت را بر اساس گروه‌های سنی محدود کنیم؟
بر اساس ماده 46 قانون برنامه پنجم توسعه، وزارت ارتباطات حداکثر یک سال فرصت دارد پس از تصویب این قانون، شبکه ملی اطلاعات را در کشور راه‌اندازی کند. ولی اکنون که در سال آخر برنامه هستیم هنوز مدل مفهمومی آن نیز ارائه نشده‌است. الان چهار سال و نیم گذشته‌است و وزارت ارتباطات با این اوضاع سه سال و نیم است که دارد قانون‌شکنی می‌کند. اگر شبکه ملی اطلاعات راه افتاده بود هیچ‌کدام از این مشکلات را امروز در کشور نداشتیم. شبکه ملی اطلاعات یعنی اینترنت باید سالم، بسیار سریع و امن و ارزان شود که این تکلیف قانون است؛ الان فیلترینگ‌مان به شکلی است که یک بچه 10 ساله و یک فرد 50 ساله به یک شکل فیلتر دارند که این یک آسیب جدی را وارد می‌کند. باید وزارت ارتباطات شناسه ملی ایجاد کند تا سطح دسترسی‌ها مشخص گردد و هرکس به اندازه نیازش از اینترنت استفاده کند.
آمریکا اول شبکه ملی اطلاعات را راه انداخت بعد شبکه جهانی اینترنت
الان ما هر چقدر اینترنت را در روستاها و شهرها گسترش دهیم به نفع آمریکاست و فرو رفتن در باتلاق است. آمریکا اول شبکه ملی اطلاعات را راه انداخت بعد شبکه جهانی اینترنت را. کشورهای پیشرفته دنیا مثل آلمان، فرانسه، انگلستان، ژاپن،کره، چین، روسیه، آمریکای جنوبی و حتی بعضی از کشورهای آفریقایی شبکه ملی اطلاعات دارند ولی ما در ایران با این شرایط تحریم هنوز شبکه ملی راه نینداخته‌ایم. باور کنید گاهی اوقات ما باید 3500 برابر قیمت ترافیک بخریم و این وضعیت اصلا مطلوب نیست.
23درصد سایت‌های جهان پورنوگرافی‌اند
آماری وجود دارد که نشان دهد چه تعداد از این سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی در جهان محتوای خلاف اخلاق دارند؟
بله، موسسه بین‌المللی خانواده امن که یک موسسه آمریکایی است می‌گوید 16 درصد و جای دیگر 23 درصد از سایت‌های جهان پورنوگرافی است که بدترین نوع سایت‌های غیراخلاقی محسوب می‌شود و در همه دنیا دسترسی کودکان به اینها محدود می‌شود. در سال 420 میلیون صفحه پورنوگرافی به اینترنت اضافه می‌شود، در کشور آمریکا به‌تنهایی 600 میلیون سایت پورنوگرافی وجود دارد آقای اوباما در پیام نوروزی‌اش گفته در ایران 5 میلیون صفحه اینترنتی فیلتر شده‌است، شما نسبت بگیرید 5 میلیون را به 600 میلیون در آمریکا اصلا عددی نیست؛ یعنی ما سایت‌های پورنوگرافی‌ها را نتوانستیم خیلی محدود کنیم. این موسسه می‌گوید 89 درصد محتوای شبکه‌های اجتماعی موبایل غیراخلاقی‌اند. بیش از یک میلیارد و دویست میلیون نتیجه پورنوگرافی فقط در سال 2014 در گوگل به وجود آمده‌است. 34 درصد یعنی بیش از یک سوم از کاربران اینترنت به صورت ناخواسته تصاویر پورنوگرافی را می‌بینند؛ مثلا یک عبارتی را که جستجو می‌کند یک عکس پورنوگرافی ظاهر می‌شود. کاربران به طور متوسط برای اولین بار در 11 سالگی تصاویر پورنوگرافی می‌بینند. 90 درصد کودکان بین 8 تا 16 سال به دور از والدینشان به سراغ پخش زنده فیلم‌های پورنوگرافی می‌روند 35 درصد کل دانلودهای جهان فیلم‌های پورنوگراف با کیفیت HD بوده‌است.
قوه‌قضائیه کاری کند تا بزه و بزهکار حاشیه امن نداشته باشد
راهکار شما به عنوان یک کارشناس فضای مجازی در رابطه با جلوگیری از آسیب‌هایی که شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به جامعه وارد کند، چیست؟
به نظر من قوه‌قضائیه بر اساس وظایف ذاتی خود اولا مسئولیت پیشگیری را به عهده دارد که باید برای پیشگیری همه امکانات فراهم باشد تا بزه و بزهکار حاشیه امن نداشته باشند و بتوانیم آن‌ها را بشناسیم. ما الان در شبکه‌های اجتماعی دقیقا نمی دانیم کسی که دارد از آن استفاده می کند کی و کجاست ، پس مسئولین ما الان در بحث پیشگیری هم مشکلات زیادی دارند که به نظر من خیلی می‌توان در این بخش کار کرد.
بحث فیلترینگ هوشمند که خودش تشخیص دهد چه چیزی خوب است یا بد به اعتقاد من با مشکلاتی مواجه‌است؛ چون بیش از 75 درصد ترافیک روی گیت‌وی ما به صورت رمز انجام می‌شود و قابل تجزیه و تحلیل توسط نرم‌افزار نیست. امکان تجزیه و تحلیل محتوایی و محدودسازی به معنای اینکه یک بخشی از محتوای شبکه اجتماعی را روی گوشی‌های تلفن همراه بتوانیم ببندیم هم امکان ندارد چون اصلا قابل تجزیه و تحلیل نیست که نرم‌افزاری بتوانینم آن را ببندیم پس تنها می‌توانیم تشخیص دهیم که این مجرمانه‌است یا خیر.
تنها راه نجاتمان اتکا به توان داخلی و تولید ملی است
به اعتقاد من تنها راهکاری که وجود دارد این است که یک اراده‌ای در کشور به وجود بیاید و به سرعت تعرفه تبعیضی را به نفع کشور جهت دهیم. الان شما اگر سرورتان را در آمریکا بگذارید سرعت اینترنت بالا و قیمت پایین می‌رود ولی اگر سرور را در ایران بگذارید باید 10 برابر هزینه کنید. این یعنی تعرفه تبعیضی به نفع آمریکاست ما باید تعرفه تبعیضی را به نفع ایران کنیم؛ یعنی شرکت‌های خصوصی ایرانی بیایند نرم‌افزارهایی برای شبکه‌های اجتماعی تولید کنند و به صورت قدرتمند وارد بازار شوند و دولت با اعطای وام و خدمات دیگر از این شرکت‌ها حمایت کند، ببنید ما تنها راه نجات کشورمان تولید ملی و اتکا به توان داخلی است.
اقدام قوه‌قضائیه در برخورد با شبکه‌های اجتماعی باعث رویه گرفتن نرم‌افزارهای داخلی می‌شود
و سخن آخر...
من از طرف بخش عمده‌ای از فعالان فضای مجازی و 10 هزار خانواده و فعال اجتماعی و بیش از 76 موسسه مربوط به خانواده می‌خواهم از اقدام سنجیده و دلسوزانه قوه‌قضائیه در برخورد با شبکه‌های اجتماعی تشکر کنم و این اقدام می‌تواند امیدواری را به جامعه برگرداند و باعث روحیه گرفتن نرم‌افزارهای داخلی هم شود. شما وقتی شبکه‌های اجتماعی خارجی را ببنید غیر از اینکه جلوی نفوذ فرهنگ غرب را گرفتید از حریم خصوصی افراد نیز حمایت کرده‌اید و امکانی هم به شرکت‌های داخلی داده‌اید تا از این فضا استفاده کنند. کمااینکه اگر ابزار فیس‌بوک بسته نبود الان همین شبکه‌های فعال ملی را نیز راه‌اندازی نکرده بودیم و این اشتغال‌زایی را در پی دارد. از سوی دیگر مقام معظم رهبری 40 دستور به شورای عالی فضای مجازی داده‌اند ولی شورا هنوز جلسه‌اش را بعد از چند ماه تشکیل نداده و به نظرم باید هرچه سریع‌تر این جلسه تشکیل شود تا این معضلاتی که در فضای مجازی هست با عقل جمعی حل شود.
